"Conservatieve kerkleiders blokkeren aanpak moedersterfte"

Deze week hield Ipas in Accra een conferentie over abortus en moedersterfte. Wereldwijd is 13 procent van de moedersterfte te wijten aan onveilige abortussen, maar in landen als Nigeria en Kenia ligt dat nog veel hoger. Er sterven jaarlijks 67.000 vrouwen aan, waarvan meer dan de helft in Afrika.

Verkrachting

Zelfs in landen als Zambia en Ghana, waar abortus is toegestaan onder bepaalde omstandigheden, zoals bij zwangerschap na een verkrachting, worden de wetten niet uitgevoerd. Dat komt deels door onwetendheid onder zorgpersoneel en ambtenaren, maar ook deels door de invloed van religieuze leiders, volgens medewerkers van Ipas.

In sommige landen hebben kerken een “wurggreep” op beleidsmakers, zegt dokter Eunice Brookman-Amissah, vice-voorzitter van Ipas.

Zo was er een Keniaanse minister voor volksgezondheid die zorg na abortus aankondigde, om de complicaties na de ingreep aan te pakken. De Rooms-Katholieke kerk viel de minister aan en haar lot was “bezegeld”. Vrouwen zitten dus vast, aldus Brookman-Amissah, omdat de Kerk ook tegen het gebruik van voorbehoedmiddelen is.

“Dit is een menselijk probleem. De kerk moet met een oplossing komen in plaats van alleen maar ‘nee, nee’ te zeggen.”

Nigeria

Een ander voorbeeld vormt de Nigeriaanse staat Imo, waar een wetsvoorstel werd tegengehouden dat slachtoffers van incest en verkrachting het recht op abortus wilde geven. Dat vertelt dokter Ejike Oji, directeur van Ipas Nigeria. Vrouwen die voor de wet waren, mochten niet het parlement in. Nu is er een campagne om zelfs abortus voor vrouwen in levensgevaar te verbieden.

Ook “Kerkleiders in Oost-Congo houden abortus tegen”, zegt Annie Nturubika, coördinator van SOS Moeder en Kind Catastrofe in dat land. “Ze denken dat ze heiliger dan de Heilige Geest zijn.”

Volgens de Joint Christian Council in Uganda en de Nigeriaanse Christian Coalition is het recht op abortus in geval van verkrachting of wanneer de moeder gevaar loopt — een recht dat door Afrikaanse landen in 2003 in Maputo werd erkend — een “westers importproduct”. Volgens Brookman-Amissah worden net de tegenstanders betaald en gestuurd door Amerikaanse fundamentalistische christenen.

Zo reisde het Republikeinse Congreslid Chris Smith onlangs naar Nigeria om zich samen met Nigeriaanse gelovigen uit te spreken tegen het protocol van Maputo. “Het zijn geen Amerikaanse vrouwen die sterven”, zegt Brookman-Amissah. “Het zijn Afrikaanse vrouwen.”