Corruptie en participatie ontwikkelingslanden centraal op vergaderingen IMF en Wereldbank

Wereldbankvoorzitter Paul Wolfowitz stelt in Singapore een langetermijnstrategie voor om ontwikkelingslanden te helpen omkoperij en andere vormen van corruptie uit te roeien. Daartoe zouden er onder meer anti-corruptieteams komen in veel landenkantoren van de Bank. De Wereldbank wil ook haar Afdeling voor Institutionele Integriteit hervormen. Dat toezichtsorgaan zou duidelijkere bevoegdheden krijgen en efficiënter moeten gaan werken. Wolfowitz rekent op de steun van de rijke landen, die het nog altijd voor het zeggen hebben in het bestuur van de Bank.

De kritische niet-gouvernementele organisaties die de Wereldbank volgen, vragen zich af of Wolfowitz geen verborgen agenda heeft. Wolfowitz was in een vorig leven onderminister van Defensie in de VS, en zou nu misschien proberen regimes een hak te zetten die niet kunnen opschieten me de VS. De Wereldbankwatchers zitten wel met een dilemma, want ze eisen al jaren dat de Wereldbank meer onderneemt tegen de corruptie in de landen waar ze projecten financiert.

Sommige critici vinden dat de Wereldbank moet bewijzen dat het haar menens is door ook haar eigen rol bij verkeerd gelopen projecten te onderzoeken. De Bank zou bijvoorbeeld kunnen nagaan hoe het komt dat door en door corrupte regimes toch Wereldbanksteun kregen voor grote projecten.

Kritiek is er ook al op een nog niet gepubliceerd Wereldbankplan om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan en de vraag naar energie in arme landen beter te dekken. Het plan, dat in Singapore zal worden voorgesteld, kwam er op aandringen van de industrielanden die zich vorig jaar grote zorgen maakten over de aldoor stijgende olieprijzen. Critici denken dat het plan vooral de belangen van de rijke landen dient. Ze geloven dat de Wereldbank nauwelijks van plan is aandacht te besteden aan hernieuwbare energie, maar eerder geld wil vrijmaken voor de zoektocht naar nieuwe olievelden en voor de bouw van kerncentrales en reuzendammen. Die ‘alternatieven’ brengen de plaatselijke bevolking vaak in de problemen, terwijl multinationale ondernemingen er goed aan verdienen.

IMF krijgt meer oog voor het Zuiden

IMF-directeur Rodrigo de Rato heeft plannen aangekondigd om groeilanden als China, Mexico, Turkije en Zuid-Korea een groter gewicht te geven bij de stemmingen waarmee het Fonds beslissingen neemt. Sommige ontwikkelingslanden en actievoerders dringen daar al lang op aan.

De inschietelijkheid van De Rato heeft waarschijnlijk te maken met de onzekere toekomst van het IMF. Twee belangrijke ontleners, Argentinië en Brazilië, betalen hun schulden aan het IMF vervroegd terug om niet langer gebonden te zijn aan de dwingende adviezen die het Fonds verbindt aan zijn kredieten. Door die ontwikkeling dreigt het IMF aan gezag en aan middelen in te boeten. Waarnemers geloven dat het voorstel van De Rato maar een begin kan zijn van hervormingen die tegemoet komen aan de eisen van de ontwikkelingslanden. Als die hervormingen geblokkeerd blijven, dreigen instellingen als het IMF en de Wereldbank steeds meer aan invloed te verliezen.