“Crisis scherpt afkeer van corruptie aan” (TI)

De corruptiebarometer geeft weer hoe het publiek in 69 landen de corruptie bij bedrijven, in de ambtenarij, bij de overheid en in de media in hun land inschat. Daarvoor ondervroeg TI meer dan 73.000 mensen tussen oktober 2008 en februari van dit jaar.

Balkanlanden scoren slecht

In Europa klagen de inwoners van Oekraïne en de Balkanlanden (vooral Roemenië, Bulgarije, Bosnië en Kroatië) het meest over corruptie. Het best komen kleine, noordelijke landen als Denemarken, Finland en Nederland weg, samen met Zwitserland. België behoorde niet tot de steekproef.

In Afrika is het slechtste resultaat voor Kameroen, in Latijns-Amerika voor Argentinië, Bolivia en Panama en in Azië voor Japan.   
Vooral armen betalen smeergeld

Frappant is ook hoeveel van de respondenten zeggen de voorbije twaalf maanden smeergeld te hebben moeten betalen. In Tsjechië is dat 11 procent, in Hongarije 14 procent, in Griekenland 18 procent en in Litouwen zelfs 30 procent. In Nederland moest maar 1 procent van de ondervraagden daarvoor in de portefeuille tasten, en in de overige West-Europese landen die werden onderzocht, is dat ook niet meer dan 4 procent.

In de andere werelddelen zijn er ook landen waar gewone mensen nauwelijks smeergeld moeten betalen: Brunei bijvoorbeeld, of  Japan, Zuid-Korea, Panama, Georgië, Kroatië en Turkije. Maar andere landen doen ontstellend hoge cijfer optekenen: in Bolivia moest 30 procent van de ondervraagden het voorbije jaar geld op tafel leggen, in Rusland 31 procent, in Irak 44 procent, in Cambodja 47 procent en in Liberia maar liefst 87 procent. Regionaal bekeken worden er het vaakst smeergeld betaald in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
Binnen landen moeten armere bevolkingslagen vaker smeergeld betalen dan rijke. Dat doet TI besluiten dat kleinschalige corruptie arme mensen het zwaarste treft.

Imago bedrijven steeds slechter

In het algemeen gelooft zowat de helft van de ondervraagden dat bedrijven corrupt zijn; dat is een stijging met 8 procentpunten in vergelijking met vijf jaar geleden. Veel mensen geloven dat ondernemingen door omkoperij wetten en regels naar hun hand zetten.

In een twintigtal landen vinden de ondervraagden dat politieke partijen nog corrupter zijn dan het bedrijfsleven. In bijna evenveel landen wordt de ambtenarij als het meest corrupt ervaren. De perceptie van het zakenleven is wel het sterkst verslechterd in vergelijking met vijf jaar geleden.

In veel landen hebben mensen geen vertrouwen in de strijd tegen de corruptie. Driekwart van de ondervraagden die zeggen dat ze het voorbije jaar smeergeld moesten betalen, dienden daarover geen klacht in. 56 procent van de respondenten gelooft dat de huidige acties van hun regering tegen de corruptie geen zoden aan de dijk zetten.