De echte ramp moet nog komen

De overstromingsramp heeft intussen een impact op een gebied zo groot als het grondgebied van Engeland. Het dodental staat nog op 1600 mensen, maar gezien het hoge aantal vermisten zal dit ongetwijfeld nog sterk oplopen.
De situatie begint langzamerhand te verbeteren in het noorden, waar het water stilaan wegtrekt. Maar in de zuidelijke overstroomde gebieden blijft het water stijgen. Bovendien verandert in het noorden de aard van het probleem, aangezien men nu geconfronteerd wordt met gigantische modder- en slijkmassa’s.
‘Terwijl verdrinking initieel de belangrijkste doodsoorzaak was, is dit nu geëvolueerd naar ziekte, epidemieën en een gebrek aan voedsel’, stelt Daniel Toole. ‘De ergste noden zijn momenteel voedsel en drinkwater. Dit is waar de internationale gemeenschap een belangrijke verantwoordelijkheid heeft, aangezien de natuurramp zo verandert in een sociale ramp. UNICEF zelf bereikt momenteel twee miljoen mensen, wat ruimschoots ontoereikend is.’

Kinderen centraal

8,5 miljoen van de 18 miljoen getroffen burgers zouden kinderen zijn. Vijf miljoen slachtoffers zouden zelfs jonger zijn dan vijf jaar. Daniel Toole stelt dat de hulpverlening sterk de nadruk moet leggen op deze doelgroep. ‘Er zijn vandaag reeds dubbel zoveel gevallen van diarree gesignaleerd dan twee weken geleden. Daarnaast liep reeds één miljoen kinderen de mazelen op. Ziekten die voor ons heel onschuldig lijken, worden door de ontberende omstandigheden belangrijke doodsoorzaken van kinderen in Pakistan’.
Ook werden tot dus ver meer dan 10.000 scholen geheel of gedeeltelijk vernietigd door de overstromingen. De overige scholen functioneren momenteel als noodopvangcentra voor zo’n anderhalf miljoen slachtoffers, waardoor het onderwijs nagenoeg volledig lam ligt. ‘Kinderen in Pakistan hebben daarnaast nood aan opvang en ondersteuning om te kunnen omgaan met het verlies van vrienden, land en hun gemeenschap,’ aldus Toole. ‘Maar er zijn geen voorzieningen die dit probleem kunnen aanpakken.’
Een ander probleem, namelijk het gescheiden raken van ouders en kinderen, zou volgens Toole dan weer minder omvangrijk zijn dan gevreesd. ‘Tot nu toe werden 160 kinderen geregistreerd die waren gescheiden van hun ouders. Velen van deze kinderen zijn reeds herenigd met hun ouders.’

Verschillende prioriteiten

Er zijn drie soorten prioriteiten voor het noodlijdende Pakistan volgens Toole. ‘Enerzijds is er de noodhulp. De meeste slachtoffers zullen nog lange tijd een bittere overlevingsstrijd moeten voeren. UNICEF is momenteel, samen met andere organisaties zoals het Wereldvoedselprogramma en de Pakistaanse overheid, strategieën aan het ontwikkelen om aan deze noden tegemoet te komen.’
Maar volgens Toole zal er snel weer werk gemaakt moeten worden van wederopbouw op lange termijn. ‘Mensen willen snel terug naar huis, wat traumatisch zal zijn aangezien ze er geconfronteerd worden met de realiteit dat zij alles verloren hebben: hun vee, hun land, hun oogst, maar ook hun zaden voor de oogst van volgende jaren. Dit vormt een groot economisch probleem op langere termijn. Het komt erop aan snel scholen, water- en voedselvoorzieningssystemen opnieuw op te bouwen. Pakistan is daarbij ook politiek gezien een belangrijk land. Het zou ons wel eens heel duur kunnen komen te staan op lange termijn als we het land niet zouden helpen’, stelt Toole.
‘Ten slotte is onze derde prioriteit fondsenwerving. De fondsenwerving verloopt erg traag en heeft tot nu toe weinig opgebracht in relatie tot de schaal van de ramp. Blijkbaar is het voor mensen moeilijk de omvang van de ramp in te zien.’
Toole stelt dat UNICEF momenteel minstens 140 miljoen euro nodig heeft voor de dringendste noodhulp, hoofdzakelijk bestaande uit voedselhulp en gezondheidszorg. Slecht 60 miljoen euro is momenteel ingezameld.

Ook 1212-actie voorlopig ontoereikend

Ook nationaal komt de fondsenwerving traag op gang. Yves Willemot, coördinator van de 1212-actie van Belgische NGO’s, stelt dat met de actie tot nu toe 2,3 miljoen euro opgehaald is. ‘Dit is ver onder het beoogde bedrag van 12,4 miljoen euro dat nodig is voor de noodhulp op het terrein, en dan spreken we nog niet over wederopbouw’. Op de vraag of islamofobie een mogelijke verklaring zou kunnen zijn voor het uitblijven van grote financiële steun, antwoordt Yves Willemot ontkennend. ‘Er is geen enkele aanwijzing in die richting. Ik heb nog geen enkel signaal ontvangen van fondsenwervers of van burgers dat islamofobie hier iets te maken mee zou hebben. Het zijn enkel journalisten die het thema van islamofobie al herhaaldelijk gesuggereerd hebben als mogelijke verklaringspiste’.