Democratie: één stap vooruit, twee achteruit

Oppositiekandidaat Ernest Koroma van de All People’s Congress-partij (APC) haalde het in de tweede stemronde van Solomon Berewa, de kandidaat van de regerende Volkspartij van Sierra Leone (SLPP). De winnaar van de presidentsverkiezingen volgt de huidige president, Ahmed Tejan Kabbah, op. Het is de tweede keer dat Sierra Leone naar de stembus trekt sinds het einde van de gewelddadige burgeroorlog die het land van 1991 tot 2002 verscheurde.
Vrouwenstemrecht blijft echter nog dode letter in het land. Het stemrecht werd weliswaar vijftig jaar geleden geïntroduceerd, maar traditie en gebrek aan onderwijs houden vrouwen buiten de politiek. “Vrouwen kennen veel minder vaak dan mannen de datum van de volgende verkiezingen, zijn minder goed in staat de namen van partijen te noemen en vinden zelf minder vaak dat ze veel weten over het verkiezingsproces”, blijkt uit het onderzoek “Sierra Leone Elections 2007: A Comprehensive Baseline Study of Knowledge, Priorities and Trust.”

Verzoening in Burundi

De mensen in de voormalige conflictgebieden in Burundi en in de Congolese provincie Kivu hebben van de juridische nood een deugd gemaakt om een oplossing te vinden voor geschillen over land tussen oude en nieuwe eigenaren. Ze praten met elkaar onder toezicht van een bemiddelaar, wat sneller en goedkoper gaat dan naar de rechtbank trekken.
Helemaal perfect is het systeem niet, want de bemiddelaars gaan hun boekje soms nogal te buiten. In enkele gevallen komen de commissies tot minnelijke schikkingen in zaken die eigenlijk een strafrechtelijk karakter hebben, zoals verkrachtingen of zware strafbare feiten.
Maar ondanks de kinderziekten blijven heel wat mensen de voorkeur geven aan een minnelijke schikking, buiten het gerecht om. Dat heeft veel te maken met de gruwel van de voorbije oorlogen, die nog vers in het geheugen ligt. Bij een rechtszaak is er altijd een winnaar en een verliezer, terwijl een bemiddelde oplossing de mensen dichter bij elkaar brengt.

In Nepal dreigt opnieuw chaos

Vier maand en een half na hun toetreding verlaten de voormalige Maoistische rebellen de Nepalese regering. Tijdens een massabijeenkomst in Kathmandu op dinsdag 18 september werd opgeroepen om eerst een republiek uit te roepen en dan pas verkiezingen te organiseren. Die zijn voorzien voor 22 november, maar komen door deze beslissing ernstig in gevaar.
De Maoisten dreigen met een boycot van de verkiezingen. Nochtans vormen die een absolute voorwaarde om stabiliteit, wederopbouw en duurzame vrede te brengen. De beslissing om uit de regering te stappen komt op een moment dat alle andere partijen ook voor een federale republiek ijveren.
Het grootste verschil is dat die andere partijen dit willen uitwerken tijdens de grondwettelijke vergadering, waarvoor de verkiezingen georganiseerd worden. Ironisch genoeg zijn de jarenlange eisen van de Maoisten (een grondwettelijke vergadering en een republiek) in die mate door de mainstream overgenomen dat ze als politieke partij nog weinig speelruimte over hebben.

Thailand één jaar na Thaksin

Een jaar geleden, op 19 september 2006, pleegde het Thaise leger een staatsgreep die een einde maakte aan het bewind van Thaksin Shinawatra. “Toch is Thailand vandaag niet beter af en ook democratie lijkt nog niet in zicht”, aldus mensenrechtenorganisaties.
De afzetting van de Thaksin-regering werd destijds door veel Thais beschouwd als een noodzakelijk kwaad op Thailands weg naar een duurzame democratie. Verhalen over vermeende corruptie, schendingen van de mensenrechten en machtsmisbruik brachten de steenrijke Thaksin in diskrediet, met massale straatprotesten tot gevolg.
Aanvankelijk leek het militair bestuur, de Raad voor Nationale Veiligheid, schoon schip te maken door middel van grootschalige hervormingen. De belofte om binnen het jaar verkiezingen uit te schrijven, moest het vertrouwen van de bevolking winnen, maar al snel bleek de hoop op beterschap ijdel.
“Thaksins minachting voor mensenrechten en democratie was niets in vergelijking met wat de Thais vandaag moeten ondergaan”, zegt Brad Adams, directeur van Human Rights Watch Azië. “De krijgswet is nog altijd van kracht in 35 provincies waar Thaksin nog heel wat steun geniet.” De vrees voor zijn mogelijke terugkeer is volgens analisten een topprioriteit geworden van het huidige regime. “De obsessieve drang tot vervolging van Thaksin en zijn familie brengt ons rechtssysteem in gevaar”, aldus Thitinan Pongsudhirak, een politiek wetenschapper aan de universiteit van Bangkok.