Dispuut tussen Bolivië en Chili over toegang tot zee nog niet opgelost

Achtervolgingsincident 

De gevangen soldaten staken de Chileense grens over in achtervolging van autosmokkelaars. De Chileense president Sebastian Piñera beweert dat de Boliviaanse soldaten illegaal de grens overstaken maar volgens Evo Morales handelden de soldaten binnen het kader van het internationaal recht. In zijn toespraak noemt Morales de soldaten zelfs “helden van de zee”. Morales dreigt ook naar het internationaal gerechtshof te stappen als Chili de soldaten niet vrijlaat.  Dit incident heeft de discussie over de Boliviaanse kustlijn weer helemaal terug doen oplaaien. 

Pacifische oorlog

Het is een oud zeer. In 1879 bezetten Chileense troepen de toenmalige Boliviaanse havenstad Antofagasta tijdens een conflict over de export van waardevolle nitraten. Bolivië verloor daarin 120.000 km² van haar kustlijn en is sindsdien volledig door land ingesloten. In 1904 werden de nieuwe grenzen vastgelegd in het Verdrag van Vrede en Vriendschap. Ook Peru verloor in deze oorlog een groot deel van haar kustlijn. In 2010 tekende Morales een akkoord met Peru dat Bolivië het recht gaf er een zeehaven te bouwen.

Vandaag de dag is dit nog steeds een erg gevoelige kwestie in Bolivië: het terugwinnen van de toegang tot de Stille Oceaan wordt door vele Bolivianen beschouwd als een patriottische plicht. 

Strijdbijl nog niet begraven

Morales veroordeelde de invasie van 1879 en sprak van een “open wonde” die geheeld dient te worden: ‘de Bolivianen, mannen en vrouwen, herinneren zich de invasie van 1879 nog goed en zullen het nooit vergeten, want Bolivië is geboren met toegang tot de zee, tot de Stille Oceaan’. In zijn toespraak riep hij ook de internationale gemeenschap op tot steun. Eerder weigerde Morales de grenzen, zoals die waren vastgelegd in het verdrag van 1904, te aanvaarden en dreigde hij al naar de rechtbank te stappen als Chili niet tegemoet zou komen aan de Boliviaanse eisen.

Het is de eerste keer dat een Boliviaanse leider zich tijdens deze herdenking uitsprak over de eeuwenoude landeisen. ‘De teruggave van de zee is noch een rechtvaardiging, noch een streefdoel, maar een recht van de Boliviaanse mensen en we zullen de strijd nooit opgeven’, aldus Morales.