Doha-onderhandelaars niet langer in zak en as

Volgens de Braziliaanse Buitenlandminister Celso Amorim kan er tegen juni of juli een akkoord zijn over de modaliteiten van de onderhandelingen over landbouw en tarieven voor nijverheidsgoederen. Op die manier zou het mogelijk zijn de onderhandelingsronde dit jaar af te sluiten. Net als de voorbije jaren is het belangrijkste breekpunt de eis van de ontwikkelingslanden dat de VS, Japan en de Europese Unie hun landbouwsubsidies en de afscherming van hun landbouwmarkt afbouwen.

De lidstaten van de Wereldhandelsorganisatie lanceerden de huidige onderhandelingsronde over de verdere liberalisering van de internationale handel in november 2001. Dat gebeurde in Doha, de hoofdstad van Qatar. Maar een akkoord bleef uit. De besprekingen werden zelfs herhaaldelijk stilgelegd.

Vorige week zagen de onderhandelaars ook de laatste deadline van 30 april verstrijken. Tegen die dag wilden de 149 leden van de Wereldhandelsorganisatie (WHO) het eens raken over de modaliteiten van de onderhandelingen over de handel in landbouwproducten en invoerheffingen voor industrieproducten. Dat zijn twee van de thema’s die de voorbije jaren het moeilijkste bleken.

Maar ondanks de pessimistische stemming die vorige week nog bij de meeste onderhandelaars leefde, is er nu alweer enthousiasme merkbaar in de kantoren van de WHO in Genève. Naast Portman en Susan Schwab, de vrouw die hem binnen enkele weken opvolgt, maakten nog verscheidene andere zwaargewichten in de onderhandelingen hun opwachting op het hoofdkwartier in Genève, met de bedoeling de gesprekken weer uit het slop te halen. Op enkele dagen tijd verwelkomde het WHO-personeel de Indiase handelsminister Kamal Nath, de Japanse landbouwminister Shoichi Nakagawa, de Australische vice-premier en handelsminister Mark Vaile en de Braziliaanse buitenlandminister Amorim. Alleen de Europese handelscommissaris Peter Mandelson ontbrak op het appel – volgens ingewijden omwille van zijn slechte verhouding met Portman.

De Australiër Vaile toonde zich het minst optimistisch over de onmiddellijke toekomst van de besprekingen, maar was het wel eens met Portman dat het proces weer vlot kan getrokken worden als alle partijen voldoende politieke wil aan de dag leggen. De Braziliaanse buitenlandminister Amorim noemde het engagement dat zijn gesprekspartners de laatste tijd doen uitschijnen alvast “bemoedigend”. Volgens hem kunnen de onderhandelingen weer op de rails gezet worden door een combinatie van “ambitie en realisme”.

Van alle bezoekers in Genève was Amorim de enige die aan het voornemen herinnerde van de onderhandelingsronde van Doha een “ontwikkelingsronde” te maken. “Je kan landen die niet gelijk zijn niet allemaal op dezelfde manier behandelen” verklaarde Amorim, verwijzend naar de grote verschillen tussen industrielanden en ontwikkelingslanden die aan de basis liggen van alle moeilijke discussies die de Doharonde de voorbije jaren steeds weer deden vastlopen. (PD)