Dubbelspel van Pakistan, zegt ex-VN vertegenwoordiger in Afghanistan

Midden februari pakte de New York Times uit met het bericht dat de nummer twee van de Afghaanse taliban, Abdul Ghani Baradar, gearresteerd was in de zuidelijke Pakistaanse havenstad Karachi. In de daaropvolgende dagen werden nog enkele hooggeplaatste talibanleiders op diverse plaatsen in Pakistan opgepakt. Zowel de Pakistaanse als de Amerikaanse regering reageerden enthousiast en omschreven de arrestaties als een bewijs van de groeiende samenwerking met het Pakistaanse leger en van de ernst waarmee de Pakistanen meewerken aan de strijd tegen de Afghaanse taliban.
Meteen waren er echter speculaties dat de arrestaties eerder een poging waren vanuit het Pakistaanse establishment om directe gesprekken tussen de taliban en de regering in Kaboel of de internationale troepenmacht te torpederen. De reden daarvoor zou zijn dat Pakistan zelf een centrale rol wil spelen in een eventuele onderhandelde oplossing. De Pakistaanse journalist en expert, Ahmed Rashid, stelde meteen dat de arrestatie van Baradar voor onrust zorgde in het presidentieel paleis in Kaboel, omdat onder andere de jongere broer van president Karzai met hem in contact stond om gesprekken op gang te brengen. Ook Abdul Salam Zaeef, een voormalig taliban-ambassadeur in Pakistan die nu in Kaboel woont, interpreteerde de arrestatie als een stok in de wielen van een eventuele dialoog met de taliban.
Die analyses worden nu bevestigd door de hoogst mogelijke bron. De Noorse diplomaat Kai Eide was immers tot vorige maand de speciale vertegenwoordiger van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties in Afghanistan. Eide bevestigt in een gesprek met de Britse omroep BBC dat hijzelf onder andere in Dubai contacten had met vertegenwoordigers van de taliban. Dat waren geen onderhandelingen, maar “gesprekken over gesprekken”. Die contacten vielen volgens Eide compleet weg na de arrestaties in Pakistan.
‘De Pakistani’s speelden niet de rol die ze hadden moeten spelen’, zei Eide tegen de BBC. ‘Ze moeten geweten hebben wie deze mannen waren en welke rol ze speelden, en je ziet het resultaat [van de arrestaties] vandaag.’ Kai Eide stelde nog dat de contacten die hij en “andere kanalen” ontwikkelden behoorlijk hoog in de hiërarchie van de Quetta Shoera zaten -de naam die meestal gegeven wordt aan de centrale leiding van de Afghaanse taliban die zich na 2001 verzameld en geherorganiseerd hadden in de Pakistaanse grensstad Quetta.
In een gesprek dat MO* onlangs had met de kersverse Pakistaanse ambassadeur in Brussel, Jalil Abbas Jilani, ontkent die deze lezing van de feiten. Volgens Jilani heeft Pakistan er alle belang bij om de taliban –zowel de Afghaanse als de Pakistaanse groepen– te bestrijden, en is er dus geen logica te vinden in de idee dat Pakistan mogelijke gesprekken tussen de regering in Kaboel en de taliban zou saboteren. Overigens bestaat er volgens Jilani geen Quetta Shoera (meer). Jilani ontkent ook dat er nog steeds actieve steun is voor de Afghaanse taliban vanuit de militaire inlichtingendienst ISI, die cruciaal was in het opzetten, bewapenen en aan de macht brengen van de taliban in 1996.