Europa importeert martelapparaten uit VS

In 2006 heeft de Europese Unie handel in een reeks instrumenten die gebruikt kunnen worden voor marteling, verboden. Tot de verboden producten behoort het Band-It-systeem, dat aan armen of benen van een gevangene bevestigd kan worden en waarmee een elektrische schok van 50.000 volt toegediend kan worden.

Ondanks het verbod zegt de fabrikant van het apparaat, Stinger Systems in Florida, dat het systeem geëxporteerd wordt naar Europa. Stinger wil niet zeggen naar welke landen.

“We verkopen alleen aan militaire autoriteiten en politie”, zegt Bob Gruder van Stinger. Het bedrijf, dat eerder Stun Tech heette, heeft distributeurs in 27 Europese landen. Het Roemeense bedrijf Gate 4 Business erkent dat het een aantal Band-It-apparaten importeerde. “We hebben er alleen een paar besteld als voorbeeld”, zegt Cristian Anasteseu, woordvoerder van Gate 4. “De Roemeense wet beschouwt het als een dodelijk wapen.” Anasteseu voegt eraan toe dat hij al minstens een jaar niets van Stinger heeft gedistribueerd.

Vorige maand publiceerde mensenrechtenorganisatie Amnesty International een rapport waarin aan de kaak gesteld werd hoe sommige bedrijven het Europese verbod omzeilen. Amnesty verwijst specifiek naar stroomstootwapens, producten die volgens eenzelfde principe werken als Band-It. Na publicatie van het Amnesty-rapport, besloten diverse distributeurs van stroomstootapparaten deze uit hun online catalogus te halen. 

België

Falcon, een bedrijf met een hoofdkantoor in Beernem, bevestigt distributeur van Stinger te zijn. Jean Nicodéme, directeur van Falcon, zegt dat Stingerproducten “strikt verboden” zijn in België. Alleen de overheid mag ze aanschaffen. Hoewel een elite-eenheid van de politie in 2009 tasers aanschafte, zegt Falcon tot nu toe geen Stinger-guns verkocht te hebben aan de autoriteiten. “Ons algemene beleid is dat we niet buiten België verkopen”, voegt hij daaraan toe.

“We geven geen vergunningen voor import en export van alles wat gerelateerd is aan marteling”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Vlaanderen. “Als een bedrijf dergelijke goederen importeert en kan bewijzen dat ze alleen verkocht worden aan de politie, dan bestaat daarvoor een uitzondering in de wet.”

Eenzijdig

Luc Mampaey van onderzoeksplatform Grip kan zich echter niet vinden in het standpunt van de overheid. “Het probleem is dat er in België een groot, grijs gebied is, als het om dit soort wapens gaat. Wapens die als niet-dodelijk worden gezien, vallen in dat grijze gebied als het gaat om de wetgeving.”

Sirien, een ander Belgisch bedrijf, wordt ook onder de Stinger-distributeurs geschaard. Na publicatie van het Amnesty-rapport stopte het bedrijf de advertenties voor het S-200 stun gun van Stinger. “Het probleem met Amnesty International is dat ze alleen maar de slechte kant van alles kunnen zien”, zei Erwin Lafosse van Sirien onlangs tegen Time Magazine. “Ja, deze apparaten kunnen gebruikt worden om te martelen. Maar dat kun je ook met messen, vorken en lepels.”