« Europa moet uitstootvermindering zelf realiseren »

De Europese regeringsleiders beloofden vorig jaar de uitstoot van gassen die bijdragen tot de opwarming van de aarde de volgende dertien jaar 20 procent onder het niveau van 1990 te brengen. In de meest recente voorstellen, die het Franse voorzitterschap van de EU voor het einde van het jaar goedgekeurd wil krijgen, kunnen de Europese landen tot 80 procent van die uitstootbeperking realiseren door buiten de Unie te investeren in CO2-besparende projecten. Europa wil dat de beschikbare middelen daar worden geïnvesteerd waar de reductie-uitstoot het efficiënst en goedkoopst kan gebeuren.
Milieuorganisaties vrezen dat die aanpak het Europese imago op internationale fora zal schaden. In december dit jaar wordt in het Poolse Poznan en volgend jaar in de Deense hoofdstad Kopenhagen onderhandeld over een opvolger voor het Kyotoprotocol, dat in 2012 afloopt.
Volgens Delia Villagrasa van het Wereldnatuurfonds (WWF) moet Europa de “grote meerderheid” van de reductie op eigen grondgebied realiseren. “Om tot een mondiaal akkoord te komen, moet de Europa zich als leider opstellen in de onderhandelingen. Het is niet goed voor de Europese geloofwaardigheid als het zijn eigen klimaatpolitiek ondermijnt.”
Concurrentiepositie
De twee grootste groepen in het Europees Parlement, de Socialisten en de centrum-rechtse Volkspartij, hebben in de debatten benadrukt dat de concurrentiepositie van Europese bedrijven niet in het gedrang mag komen. Een heet hangijzer is de vraag wat de regels zullen zijn voor het de Europese handel in emissiecertificaten. Europese bedrijven zullen zich in de toekomst moeten houden aan limieten op de broeikasgassen die ze produceren, en daarvoor moeten ze aan emissiecertificaten raken.
Groene partijen en milieuorganisaties vinden dat de bedrijven die certificaten moeten kopen, en dat de opbrengst daarvan moet worden gebruikt om armoede te bestrijden en het milieu te beschermen. De bedrijven willen de certificaten gratis krijgen, omdat ze anders in het nadeel komen tegenover concurrenten buiten de Unie.
Producenten van chemicaliën, papier, metaal en cement hebben al gewaarschuwd dat ze de Europese Unie zullen verlaten als de handel in emissiecertificaten hen teveel gaat kosten. Volgens Karim Harris van het Climate Action Network is dat evenwel “bangmakerij”. De onderzoeksgroep Climate Strategies schrijft in een recent rapport dat het risico voor relocatie klein is, omdat staalbedrijven niet zomaar kunnen vertrekken uit een regio waar ze veel kapitaal hebben geïnvesteerd. “Als je kijkt naar de redenen waarvoor bedrijven Europa in het verleden hebben verlaten, heeft dat meestal te maken met goedkopere arbeidskrachten”, zegt Harris.
Robert Jeekel van Eurometaux, de koepel van Europese metaalfabrikanten, noemt de beschuldigingen van bangmakerij “belachelijk”. Hij voorspelt dat heel wat aluminiumfabrieken naar China zullen verhuizen, dat opnieuw meer steenkool als energiebron gebruikt. Dat is goedkoop, maar tegelijk erg schadelijk voor het milieu. Het gevolg is mogelijk een situatie waarbij zowel Europa als het milieu verliezen, waarschuwt Jeekel.

Uitlaatgassen

Intussen heeft Frankrijk een nieuw voorstel ingediend om de invoering van strengere normen voor de uitstoot van CO2 in uitlaatgassen van auto’s nog te vertragen. De Europese Commissie stelt nu een gemiddelde uitstootnorm van 130 gram CO2 per kilometer voor tegen 2015. Frankrijk wil de industrie nog meer tijd geven om zich aan te passen.
De milieuorganisatie Greenpeace heeft al kwaad gereageerd. “De Franse president Nicolas Sarkozy kan de stijging van de uitstoot van broeikasgassen door de transportsector niet blijven negeren als hij Europa wil helpen om zijn doelstellingen te halen”, zegt verkeerspecialiste Franziska Achterberg.