Europees Parlement zet vraagtekens bij hulp aan Kenia

Europese ambtenaren verdedigen zich en zeggen dat het geld al verstuurd was voor de bewijzen van de verkiezingsfraude in het voordeel van de zittende president Kibaki opdoken.
In een verklaring stelden de regeringen van de 27 Europese lidstaten dat de hulp aan Kenia in gevaar komt als “er geen duurzame politieke oplossing gevonden wordt”. Maar de tekst blijft erg vaag en stelt geen concrete stappen in het vooruitzicht.
Slovenië, dat momenteel voorzitter is van de Europese Unie, kant zich tegen een bevriezing van de steun. De Sloveense minister van Ontwikkelingssamenwerking Andrej Ster is van mening dat een bevriezing de armen in Kenia het hardst zou treffen.
De voorbije week lieten verschillende Europese parlementsleden hun ongenoegen blijken over de verklaring. Het Portugese parlementslid Ana Gomes maakte de vergelijking met de “zwakke en miserabele reactie” van de EU op het gewelddadige antwoord van de Ethiopische overheid op de onlusten in 2005. “De hele Ethiopische oppositie werd gearresteerd en twee jaar opgesloten in de gevangenis”, zegt ze. “De EU laat Kenia nu weten dat precies hetzelfde zal gebeuren. We geven het verkeerde signaal.”
Ook het Britse Europarlementslid Glenys Kinnock vindt dat de verklaring veel te zwak is als antwoord op het geweld dat al aan achthonderd mensen het leven gekost heeft. Ze vindt dat er nog steeds hulp naar Kenia moet gaan, maar dat die niet in de nationale schatkist terecht moet komen.

Directe steun

Tussen 2002 en 2008 heeft de EU 290 miljoen euro steun aan Kenia gegeven. Tegen 2013 moet dat bedrag oplopen tot 383 miljoen. Een groot deel daarvan, ongeveer een derde, gaat rechtstreeks naar de regering in Nairobi. Kinnock vraagt zich ook af of het geld tastbare voordelen heeft opgeleverd voor de armen in Kenia. “Het bruto binnenlands product is met 6 procent gegroeid, maar toch leven nu meer mensen onder de armoedegrens”, zegt ze.
Europees commissaris voor Ontwikkeling en Humanitaire hulp Louis Michel is voorstander van meer directe financiële steun aan regeringen van ontwikkelingslanden. Eerder deze maand kondigde hij aan dat hij de helft van alle ontwikkelingssteun van de EU op die manier wil toekennen.
Hulporganisaties geven toe dat directe financiële steun aan een regering wel degelijk voordelen kan hebben ten opzichte van een verdeling van het geld over een waaier verschillende projecten. Terugkerende kosten zoals het loon van leerkrachten, dokters en verplegers kunnen bijvoorbeeld gemakkelijker betaald worden als de regering kan rekenen op een stroom van financiële middelen. Maar in de praktijk blijkt het vaak erg onzeker of de middelen wel gebruikt worden om aan de noden van de armsten tegemoet te komen.
Florent Sebban van Eurostep, een coalitie van ontwikkelingsorganisaties, zegt dat de Commissie bovendien zeer twijfelachtige indicatoren kiest om de hulp te evalueren en daarbij nauwelijks rekening houdt met de mensen in Afrika. “Er is absoluut geen transparantie of democratische controle over de keuze van die indicatoren”, zegt hij.