Europese farmabedrijven meest begaan met arme landen

Het Britse GlaxoSmithKline, de tweedegrootste geneesmiddelenfabrikant in de wereld, staat op de eerste plaats van de rangschikking, gevolgd door het Deense Novo Nordisk, een middelgroot bedrijf dat is gespecialiseerd in diabetes. Op de derde plaats staat het Amerikaanse Merck en dan volgen alweer een reeks Europese firma’s: Novartis (Zwitserland), Sanofi-Aventis (Frankrijk), Astra Zeneca (Groot-Brittannië) en Roche (Zwitserland). De nummer één van de wereld, het Amerikaanse Pfizer, strandt op een 17de plaats.

De Nederlandse Stichting Access to Medicine werkte samen met het Amerikaanse onderzoeksbureau Innovest om de geneesmiddelen bedrijven op acht criteria door te lichten. De onderzoekers gingen na hoeveel de bedrijven investeren in onderzoek naar tropische ziektes, of ze lagere prijzen hanteren in ontwikkelingslanden en of ze vrijwillig hun patenten in licentie geven bij producenten van generische geneesmiddelen. De bedrijven konden ook scoren met transparantie over hun lobbygedrag en door een duidelijk beleid uit te stippelen om de toegang tot hun geneesmiddelen te verbeteren.

Beleggersindex

Het project wordt gesteund door twaalf institutionele beleggingsinstellingen, die samen 1,2 biljoen dollar (764 miljoen euro) beheren. Zij hebben beloofd met de index rekening te zullen houden bij de beoordeling van de langetermijnwaarde van de bedrijven. De farmaciereuzen zijn zich er immers van bewust geworden dat ze in het verleden ernstige imagoschade hebben opgelopen, onder meer door een proces dat ze in 2001 aanspanden tegen Zuid-Afrika om de productie van generische aidsmedicijnen te stoppen.

“De Access to Medicine Index benadert de farmaceutisch industrie niet langer als één ondoorzichtig geheel”, zei Wim Leereveld, oprichter van de index, bij de presentatie maandag in Haarlem. “De index speurt naar goede ontwikkelingen in aparte bedrijven en gebruikt ze als voorbeeld voor anderen.” Overheden, onderzoekers en hulporganisaties die arme landen meer toegang willen geven tot betaalbare gezondheidszorg kunnen voortaan dankzij de index geschikte bedrijven vinden om mee samen te werken, aldus Leereveld.