Filmindustrie neemt een voorschot op de vrede

Meera, de dikstbetaalde Pakistaanse filmdiva, gaat straks aan de slag in Bollywood. Ze is gecast voor de hoofdrol in een film die samen geregisseerd wordt door de Indiase filmmaker Mahesh Bhatt en Sevy Ali, een Britse regisseur die in Pakistan werd geboren. Het wordt een thriller waarin Meera een blinde vrouw speelt die door een transplantatie helderziend wordt: in een rood waas ziet ze moorden voordat ze werkelijk gepleegd worden.

In een interview met de Pakistaanse krant Jang verklaarde Meera dat ze een bijdrage wil leveren aan het vredesproces tussen de twee landen. Vorig jaar wees ze nog twee keer een aanbod uit Bollywood af omwille van de spanningen die toen nog tussen India en Pakistan heersten.

Allicht speelt het geld ook een rol - in Bollywood wordt nog veel meer verdiend dan op de Pakistaanse filmsets. In elk geval lijken Pakistaanse acteurs elkaar nu opeens te verdringen voor de Indiase filmstudio’s. Ook Resham, een andere Pakistaanse filmgodin, en de zanger Rafaqat Ali Khan staan kort voor de ondertekening van contracten.

Ook in de andere richting begint er iets te bewegen. Meera heeft de beroemde Indiase choreograaf Saroj Khan ingehuurd voor een van de Pakistaanse films waarin ze speelt. De Indiase filmmaker Pooja Bhat, die in december vorig jaar op bezoek ging in Pakistan, is klaar om een Pakistaanse film te regisseren. Een delegatie van Indiase regisseurs en acteurs wil later deze maand naar Lahore reizen om premier Zafarullah Jamali te verzoeken het verbod op commerciële vertoningen van Indiase films in Pakistan op te heffen.

Ondanks dat verbod en de animositeit tussen Indiërs en Pakistani die de jarenlange politieke en militaire spanningen hebben meegebracht, was er in Pakistan altijd een groot publiek voor Indiase films, die er op video en op DVD verspreid worden. De twee landen hebben een gemeenschappelijke filmgeschiedenis. Voor de onafhankelijkheid was Bombay het hart van de filmindustrie van heel het subcontinent. Daarna kreeg Pakistan eigen filmstudio’s, maar die produceren nog altijd prenten die inhoudelijk en vormelijk sterk gelijklopen met de Indiase kaskrakers. Tot 1965, toen de twee landen in een grensoorlog verwikkeld raakten, werden Indiase en Pakistaanse films zonder beperkingen in het buurland vertoond.

Film bereikt een massapubliek in India en Pakistan. Het is de politici in de twee landen dan ook niet ontgaan dat er iets moois bloeit op het witte doek.
Voor de Pakistaanse minister van Buitenlandse Zaken Khursheed Kasuri was dit het aangewezen moment om Indiase cineasten officieel te vragen een einde te maken aan het genre van de ‘haat-Pakistan’-films. Vooral sinds de vijandelijkheden om Kargil, een grensconflict in 1999 dat bijna uitmondde in een echte oorlog, werden veel van dergelijke prenten gemaakt. Ook in Pakistan wordt veel geld verdiend met films die de Indiërs als baarlijke duivels afschilderen.

In de Pakistaanse filmwereld roept de toenadering intussen ook angsten op. Pakistaanse producers vrezen overrompeld te worden door de machtige Indiase filmsector. Pakistaanse filmmakers moeten eerst voldoende moderne technologie in huis halen vooraleer zich in de samenwerking te storten, vindt Usman Pirzada, een Pakistaanse acteur en regisseur.