France Libertés rijdt Franse watermultinationals voor de wielen

De delegatie van France Libertés werd op veel plaatsen met open armen ontvangen. In Brazilië ondertekende de voormalige presidentsvrouw Mitterand een akkoord met de regering van president Luiz Inácio Lula da Silva. De Braziliaanse regering belooft daarin zich te verzetten tegen elke poging om watermaatschappijen te privatiseren.

France Libertés zal stadsbesturen in Brazilië ook in contact brengen met Eaux de Paris en Ville de Grenoble, twee openbare watermaatschappijen in Frankrijk. Doel is ervaringen uit te wisselen met het sociale beheer van water.

Het is onaanvaardbaar dat men van water koopwaar maakt, zegt Catherine Legna, projectdirecteur van France Libertés. De organisatie werd opgericht door Danielle Mitterand, de weduwe van de voormalige Franse president François Mitterand. De stichting hield zich aanvankelijk alleen met mensenrechten bezig. Maar geleidelijk kwamen we tot het besef dat het recht op water essentieel is, en dat water één van de meest dringende problemen in de wereld zal worden, legt Legna uit.

Zuid-Amerika moet wettelijk vastleggen dat water een sociaal en geen economisch goed is, vindt France Libertés. De landen doen er ook goed zich te verzetten tegen de multinationals die in steeds meer ontwikkelingslanden de waterdistributie in handen krijgen. Franse bedrijven spelen daarbij een hoofdrol. Vivendi-Générale des Eaux en Suez-Lyonnaise des Eaux controleren samen 40 procent van de private markt. Ze hebben 110 miljoen klanten in meer dan 100 landen.

France Libertés beloofde de stadsbesturen in Brazilië juridische bijstand wanneer multinationals die de watervoorziening in handen hebben, hun verplichtingen niet nakomen.

Na Brazilië stond ook Bolivia op het programma van de delegatie van de stichting. Ze gingen er langs in El Alto, een arbeidersstad in de buurt van la Paz waar de regering in januari door massaal straatprotest gedwongen werd een overeenkomst met Suez-Lyonnaise des Eaux op te zeggen. Suez had de watervoorziening van El Alto in handen gekregen, maar werd ervan beschuldigd de prijzen onnodig hoog te hebben opgedreven, minder te hebben geïnvesteerd in waterzuivering dan beloofd en geen oplossing te hebben gevonden voor de grote aantallen arme mensen die geen aansluiting hebben. France Libertés zal ervoor zorgen dat Cochabamba, een andere stad in Bolivia, ook advies krijgt uit Parijs en Grenoble.

De reis van France Libertés eindigde in Uruguay. Vorig jaar sprak bijna tweederde van de bevolking zich uit voor een aanpassing aan de grondwet waardoor water in dat Zuid-Amerikaanse land nu gedefinieerd wordt als een natuurlijke hulpbron die essentieel is voor het leven. Toegang tot leidingwater is volgens de nieuwe grondwet een fundamenteel mensenrecht. Water is voortaan in Uruguay een publiek goed, en leidingwater zal exclusief en direct geleverd worden door bedrijven die in handen zijn van de staat.

Voorlopig heeft Uruguay de Spaanse privé-ondernemingen die geïnvesteerd hadden in de Uruguayaanse watersector niet aan de deur gezet. Mitterand moedigde in Montevideo de vice-president en de burgemeester van de hoofdstad aan de daad bij het woord te voegen. (PD)