Gastlanden laten buitenlandse assepoesters wegkwijnen

Arbeidsmigratie krijgt een steeds vrouwelijker gezicht, zo tonen enkele voorbeeldcijfers uit het rapport dat de Verenigde Naties (VN) deze week publiceerden. Meer dan 70 procent van de 350.000 Indonesiërs die elk jaar naar het buitenland trekken om werk te zoeken, zijn vrouwen. Vrouwen vertegenwoordigen meer dan 60 procent van de migranten die Jamaica verlaten. Bijna de helft van de Mexicaanse arbeiders in de Verenigde Staten is geen man.

Een groot deel van de huidige migranten werkt als gezinshulp, en dat zijn meestal vrouwen, zegt ook de Internationale Arbeidsorganisatie. In Latijns-Amerika werkt zo’n 60 procent van de interne en internationale migrantenarbeiders bij mensen thuis. Buitenlandse meiden zijn ook een fenomeen in het Midden-Oosten. Duizenden vrouwen uit Sri Lanka, Bangladesh, Indonesië en de Filipijnen houden daar de huizen schoon, verzorgen ouderen en kinderen en vervullen andere huishoudelijke taken.

De VN-lidstaten namen de voorbije twee jaar geen specifieke wetten aan om deze vrouwen tegen geweld te beschermen, stelt het rapport. De Algemene Vergadering van de VN nam in december 2003 nochtans een resolutie aan die diepe bezorgdheid uitdrukte over de voortdurende berichten over ernstige misbruiken tegen vrouwelijke gastarbeidsters en riep overheden op daar wat aan te doen op nationaal, regionaal en internationaal niveau. De vorderingen moeten volgende maand worden voorgelegd aan de 60ste vergadering van de Algemene Vergadering, maar het rapport werd nu al bekendgemaakt.

Een rapport van de VN-Mensenrechtencommissie signaleerde vorig jaar dat vele migrantenvrouwen die bijspringen in het huishouden seksueel worden misbruikt door hun werkgever, diens kinderen of familieleden of door ander personeel dat in hetzelfde huis woont.Velen hebben geen andere keus dan te blijven en worden vele malen opnieuw verkracht. Het rapport had het over hoge zelfmoordcijfers bij deze vrouwen, die vaak wegzinken in een depressie. Tot overmaat van ramp lopen vrouwen die zich opgeven om als huishoudpersoneel in het buitenland te werken een hoog risico om in de vrouwenhandel terecht te komen. Meestal hebben ze op voorhand geen zwart op wit contract en ontdekken bij aankomst dat ze eigenlijk voor een heel ander soort job gerekruteerd zijn.

Annan drukte zijn ontevredenheid uit over het gebrek aan vorderingen van de individuele lidstaten. Hij vindt dat die op meer systematische basis gerichte preventiemaatregelen moeten invoeren, waaronder bewustmakingscampagnes om migrantenvrouwen en het algemene publiek te informeren over de rechten van arbeidsmigranten. Belize, Denemarken, El Salvador, Jamaica, Mexico, de Filipijnen en Tanzania gaven het goede voorbeeld.

Annan wil dat ambtenaren, politiemensen, sociale werkers en anderen die vaak in aanraking komen met migranten training krijgen om zich van de problematiek bewust te worden. De VN-baas roept gastlanden ten slotte op om internationale akkoorden over migratie te ratificeren, met name de VN-conventie over de bescherming van gastarbeiders, de conventie tegen georganiseerde misdaad en alle relevante conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie.

Het rapport verwijst ook concreet naar de situatie van migrantenvrouwen die door hun echtgenoot worden mishandeld. Vaak kunnen ze geen hulp zoeken omdat ze van hem afhankelijk zijn voor hun verblijfsvergunning. Het rapport roept daarom op vrouwen en meisjes niet langer te discrimineren op basis van hun wettelijke status in het land waar ze verblijven. (ADR/MM)