Gematigde dissidenten willen geleidelijke verandering

De coalitie bestaat uit de Sociaal Democratische Coördinatie, Democratisch Socialisme Nu, Democratische Linkse Vrouwen, Democratische Socialistische Jeugdbeweging, de Volkspartij en het ‘Diego Vicente Tejera’ Centrum voor Studies van het Democratisch Socialisme.

Cuba’s socialistische regering erkent binnenlandse dissidentenorganisaties niet. Zij worden gezien als ‘grupusculos’ (een spottende term voor ‘kleine groepjes’) die zouden sympathiseren met de Amerikaanse regering. Arco Progresista, die volgens Cuesta Morúa 3.000 activisten vertegenwoordigd, is kritisch over de politiek van de Verenigde Staten ten opzichte van Cuba. ”De meeste politieke alternatieven die voor Cuba worden aangedragen, gaan uit van het vervangen van de bestaande machthebbers. Wij willen verandering door dialoog, waarbij geen enkel segment van de samenleving wordt uitgesloten.”

Een van de stappen in de geleidelijke verandering die Arco Progresista voorstaat, is de vrijlating van alle politieke gevangenen. Ook wil de koepel van dissidentenorganisaties een nationale mensenrechtencommissie opzetten. Op economisch terrein wil Arco Progresista investeringen met Cubaans kapitaal bevorderen en zelfstandig ondernemerschap aanmoedigen. Een ‘solide economische structuur’ moet vervolgens emigratie ontmoedigen.

In van de meest in het oog springende dissidenteninitiatieven is Project Varela, op poten gezet door Oswaldo Payá Sardinas van de Christelijke Bevrijdings Beweging MCL. Project Varela wil bij de Cubaanse bevolking een bewustwordingsproces op gang brengen en hun inspraak in het economische en politieke leven verbeteren. Door middel van een referendum - een recht dat is vastgelegd in de Cubaanse grondwet - wil MCL de veranderingen aan het volk voorleggen.

Tot nu toe gingen de initiatieven de oppositie echter grotendeels aan de 11,2 miljoen Cubanen voorbij. Of ze ontsnappen aan de aandacht omdat er in de door de staat gecensureerde media geen aandacht aan wordt besteed, of ze worden beschouwd als ‘contra-revolutionair’.

Cuesta Morúa verwacht dat de maatregelen van de regering-Bush, die in juni van kracht werden, de democratisering van Cuba alleen maar tegenwerken. De maatregelen houden onder meer restricties in voor Cubanen in Amerika die hun familie willen bezoeken of die geld willen sturen.

Cuesta Morúa constateert een groot verschil tussen de Amerikaanse en de Europese houding ten opzichte van Cuba. ”De Europese Unie heeft de diplomatieke banden niet verbroken, financiert de oppositie niet en heeft geen plannen om de regering omver te werpen, terwijl de kritiek wel is toegenomen nadat de mogelijkheid tot dialoog wegviel,” zegt de activist.

De verhouding tussen de EU en de regering van Fidel Castro verslechterde na de vonnissen tegen 75 dissidenten in april vorig jaar. Zij werden tot lange gevangenisstraffen veroordeeld, op beschuldiging van samenzwering met een buitenlandse macht, de VS.

Bijna een jaar later werden zes van hen vrijgelaten om gezondheidsredenen. Cuesta Morúa ziet dat als een teken van groeiende flexibiliteit bij de Cubaanse regering. ”Maar als ze werkelijk om humanitaire redenen zijn vrijgelaten, dan zijn er ook nog wel anderen die even ziek of nog zieker zijn, en die vrijgelaten zouden moeten worden.” (JS/PD)