Golf van geweld teistert islamitische zuiden van Thailand

Sinds zondag zijn twintig scholen in brand gestoken. Ook werden politieposten en een militaire basis aangevallen. De incidenten vonden plaats in twee van de vijf zuidelijke provincies die hoofdzakelijk bevolkt worden door moslims. Bij het geweld kwamen vier militairen om het leven. Twee bomexperts werden gedood na een mislukte poging explosieven onschadelijk te maken.

De regering zegt nog niet met zekerheid te kunnen zeggen of de daders gezocht moeten worden onder bandieten in de regio of onder moslimseparatisten. Volgens premier Thaksin Shinawatra wijst veel op het laatste. Volgens een regeringswoordvoerder werden de aanvallen en de plundering van de legerbasis opvallend professioneel uitgevoerd.

De regering overweegt op grote schaal militairen in te zetten in de regio. In zes districten van Narathiwat en vijf districten van de provincie Yala geldt al tien jaar de staat van beleg. Dit leidde onder meer tot diverse ontvoeringen van mensen die ervan verdacht werden banden te onderhouden met moslimseparatisten. De overheidsmaatregelen hebben echter niet kunnen voorkomen dat er de afgelopen drie jaar meer dan vijftig ambtenaren werden vermoord. Een geweldsuitbarsting van de omvang die de laatste dagen zichtbaar werd, is ook voor Thailand uitzonderlijk.

De regering moet uiterst subtiel te werk gaan in haar reactie op dit geweld en zich verdiepen in de oorzaak er van, zegt Arong Suthasana, voorzitter van het Institute of Islamic World Studies in Bangkok. Wat de afgelopen dagen gebeurd is, moet niet zonder duidelijk bewijs worden geduid als werk van een terroristische moslimgroepering. In de zuidelijke moslimgemeenschap heerst de vrees dat bepaalde groeperingen ten onrechte het stempel ‘terroristisch’ krijgen, als gevolg van de opgevoerde strijd tegen het internationale terrorisme.

De arrestatie van drie Thaise moslims die banden zouden hebben met Jemaah Islamiya vorig jaar, deed die angst verder oplopen. Jemaah Islamiyah wordt door verschillende regeringen beschouwd als een terroristische organisatie die een pan-Islamitische staat in Zuidoost-Azië wil stichten.

Om de rust te herstellen, moet de regering meer doen dan de aanslagen alleen onderzoeken, vindt Huwaidiyah Pitsuwan Useng, parlementslid van de Democratische Partij. De oppositiepartij heeft veel aanhang in het zuiden. De overheid in het zuiden moet haar houding veranderen en meer moeite doen om de moslimcultuur te begrijpen.”

Moslimbewegingen die zich roeren in het zuiden van Thailand, zijn met name de Verenigde Bevrijdingsorganisatie Pattani (PULO), het Revolutionair Nationaal Front (BRN) en de Islamitische Mujahedeen in Pattani (GMIP). Zij eisen van Bangkok dezelfde religieuze en culturele rechten als de boeddhisten, die in Thailand een meerderheid vormen. Sterke centralisatie en economische bevoordeling van de hoofdstad ten koste van de regio heeft ook kwaad bloed gezet. De bijna zes miljoen moslims zijn de grootste minderheid in het 63 miljoen inwoners tellende Thailand. Het gebied in het zuiden, waar de meeste moslims wonen, was ooit het koninkrijk Pattani. Dit gebied werd in 1902 geannexeerd door het toenmalige Siam (nu Thailand).