‘Gratis hospitalisatieverzekering haalt Indiërs niet uit armoede’

Joris Michielsen bestudeerde de Indiase gezondheidszorg en de impact van de kosteloze nationale hospitalisatieverzekering op de arme bevolking. Die verzekering zorgt niet voor een kwalitatieve gezondheidszorg en is niet in staat de meerderheid van de bevolking uit de armoede te halen. Tien procent van de Indiase bevolking wordt steeds rijker en de kloof tussen arm en rijk vergroot, stelt Michielsen.

De Indiase gezondheidszorg bestaat uit verschillende sectoren. Enerzijds is er een hoogtechnologische gezondheidszorg, gerund door gesubsidieerde privébedrijven, voor rijken en medische toeristen. Anderzijds is er de publieke sector die door een gebrek aan middelen niet goed ontwikkeld is. ‘Er zijn lange wachttijden en er is een slechte kwaliteit, onvriendelijk personeel en corruptie’, meent Michielsen. Daarnaast zijn er allerlei private dokters die niet geregistreerd zijn omdat ze noch de juiste studies hebben, noch een degelijke kwaliteit bieden en bovendien niet gecontroleerd worden. Terwijl de rijken goede ziekenhuizen bezoeken, gaan sloppenwijkbewoners eerder naar die ongeregistreerde “dokters.’

Kosteloze hospitalisatieverzekering

De Indiase regering voerde daarom in 2009 een kosteloze hospitalisatieverzekering in voor 360 miljoen armen. ‘Wat betreft het verzekeringspakket en de terugbetaling is dat het beste’, zegt Michielsen. Toch leidt het niet tot succes. Het is een erg groot verzekeringssysteem en de regering gaat ervan uit dat de armen dankzij de financiële steun zelf kunnen beslissen welke dokter ze raadplegen, maar ze controleert de kwaliteit van die zorg niet. Bovendien zijn er in landelijke gebieden weinig degelijke dokters. ‘Dan zijn er weinig alternatieven’, benadrukt Michielsen.

Ook de persoonlijke behandeling laat te wensen over, klinkt het. Een mentaliteitsverandering bij het gezondheidspersoneel is daarbij cruciaal. Michielsen vult die bewering aan met een getuigenis van een sloppenwijkbewoonster in Mumbai die laat op de avond moest bevallen. ‘De verpleegster gaf een verkeerd medicijn en zei dat de vrouw pas de volgende ochtend kon bevallen omdat haar slaap werd verstoord. Nadat de zwangere vrouw bloedde door het foute medicijn, zei ze: ‘Als het kon, zou ik volgende week pas bevallen,’ waarop de verpleegster haar in het gezicht sloeg tot het blauw zag.’

Emancipatie

Door dergelijke ervaringen zijn patiënten terughoudend en durven ze niet reageren. Er is echter ook sprake van misbruik en corruptie, zegt Michielsen. ‘Zo werd ontdekt dat een ziekenhuis kosten aanrekende voor operaties om de baarmoeder bij mannen te verwijderen,’ illustreert hij, ‘en niet alles komt aan het licht. De regering doet er niets aan omdat ze denkt dat iedereen zijn verantwoordelijkheid opneemt.’

Toch kan geen enkele kleine gemeenschapsmutualiteit betere bescherming bieden. Als gevolg stoppen verschillende van hen omdat hun doelgroep al gedekt wordt door het regeringssysteem. Ze zijn echter toch van belang omdat ze – aangezien ze dichter bij de bevolking staan – patiënten kunnen emanciperen om voor hun rechten op te komen. ‘Ik citeer een Indiase professor die ooit zei: India is heel goed in het opzetten van grootschalige projecten, maar na tien jaar is er van sociale bescherming in de gezondheidszorg nog altijd geen sprake.’

Oplossingen

Volgens Michielsen volstaat de hospitalisatieverzekering niet om de sitatie voor armen te verbeteren. De overheid moet de niet-geregistreerde dokters uit het systeem halen. Hij stelt daarom een verzekeringssysteem voor waarbij enkel erkende artsen worden terugbetaald. Bovendien moet de overheid een kwalitatieve opleiding bieden en samenwerken met ngo’s en gemeenschapsmutualiteiten. Zo kan ze de mentaliteit van het gezondheidspersoneel aanpakken, de arme bevolking mondig maken, haar bewust maken van haar rechten en zorgen voor een zekere gezondheidsgeletterdheid.

Joris Michielsen stelde gisteravond zijn doctoraatsonderzoek “Transformative Social Protection in Health in India” voor op de Universiteit Antwerpen. Tijdens zijn onderzoek – gefinancierd met een Vlaamse doctoraatsbeurs van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR-UOS) – was hij verbonden aan het Centrum voor Longitudinaal en Levenslooponderzoek (CELLO), departement Sociologie, Universiteit Antwerpen. Momenteel is hij onderzoeker bij het Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CEMIS).