Grootschalige veeteelt bedreigt ontwikkelingslanden

De industriële veeteelt is nu goed voor 40 procent van de vleesproductie wereldwijd, stelt het rapport ‘Happier Meals’. Het gaat razendsnel: dat type van vleesproductie, zeg maar koeien, varkens, kippen en kalkoenen met honderden opeengepakt, is op vijftien jaar tijd met tien procentpunt gegroeid. Vooral vogels worden en masse gekweekt: maar liefst 74 procent van pluimvee in de rekken komt uit de fabriek. Bij eieren is dat 68 procent.

De grootschalige productie gaat hand in hand met een toenemende vraag naar vlees. Die is wereldwijd vervijfvoudigd sinds 1950. Varkensvlees voert de lijst aan, gevolgd door gevogelte en rundvlees.

Het gros van die explosieve groei speelt zich af in de ontwikkelingslanden. Terwijl de ecologische en sociale regels in de Europese Unie en de Verenigde Staten sterker worden, verhuizen de grote agrobedrijven naar andere continenten, in hoofdzaak naar landen met een minder stringente regelgeving.

Die ontwikkeling brengt gezondheidsrisico’s mee, zegt het Worldwatch Institute. Het vee en de mensen die ze hoeden, worden op grote schaal blootgesteld aan besmettelijke ziekten zoals vogelgriep en gekkekoeienziekte. In arme landen is vaak nauwelijks sprake van voedselinspectie en als er een ziekte uitbreekt, zijn er te weinig mechanismen om een efficiënt cordon aan te leggen. Factory farms zijn gecreëerd om dieren zo snel en goedkoop mogelijk op de markt te brengen. Maar het productieproces vraagt om problemen met het milieu, het dierenwelzijn en met de volksgezondheid, stelt Danielle Nierenberg, de hoofdauteur van het rapport.

In de grootschalige veeteelt wordt dat risico te lijf gegaan met antibiotica en ontsmettingsmiddelen. Het preventief gebruik daarvan brengt op lange termijn de volksgezondheid in gevaar, stelt het rapport. Door dieren te behandelen die niet ziek zijn, offeren we een toekomst op waarin antibiotica werken voor zieke mensen, zegt David Wallinga van het Institute for Agriculture and Trade Policy.

De grootschalige veeteelt is ook niet meteen de meest energiebesparende bezigheid. Volgens de berekeningen van het Worldwatch Institute vraagt het drie keer meer energie om een calorie uit rundvlees te produceren dan een calorie uit aardappelen. De grootschalige veeteelt zet ook de zo al belaste visbestanden onder druk. Ongeveer een derde van de visvangst wordt gebruikt voor menselijke consumptie. De rest - grotendeels afval - wordt gebruikt om kippen, varkens en ander vee mee vet te mesten.

De industriële veeteelt heeft in Europa geleid tot een onvoorstelbare vermindering van de diversiteit aan vee. Meer dan de helft van de gedomesticeerde rassen die een eeuw geleden nog bestonden zijn verdwenen. De helft van de nog bestaande rassen zijn bedreigd omdat ze niet op grote schaal gefokt worden.

Het rapport stelt ook oplossingen voor: consumenten informeren over de voordelen van organische veeteelt en vegetarische maaltijden, structurele steun voor kleinschalige veeteelt en de promotie van hygiënische normen. De Wereldbank is in 2001 gestopt met het financieren van grootschalige veeteelt in ontwikkelingslanden.

Het Worldwatch Institute heeft lof voor verschillende bedrijven. Onder meer McDonalds en Whole Foods Market hebben normen ingevoerd voor dierenwelzijn die hun leveranciers moeten respecteren. (MM/ADR)



+WorldWatch Institute
http://www.worldwatch.org/