Grote banken keuren strengere sociale en ecologische normen goed

Commerciële banken hanteerden ze al sinds 2003, de Evenaarsprincipes van het IFC, de privé-tak van de Wereldbank. Het gaat om sociale en ecologische normen die banken beloven te respecteren bij leningen voor projecten in de landen van het Zuiden. De banken ondertekenden donderdag een set uitgebreide normen. De normen gelden nu ook bij financieel advies en bij leningen tussen 10 en 50 miljoen dollar. De principes van 2003 waren enkel van toepassing op megaprojecten van 50 miljoen en meer. De ondertekenaars verbinden zich ook tot een jaarlijks vooruitgangsrapport en meer openbaarheid van bestuur.

Bij de ondertekenaars zijn grote internationale spelers zoals ABN AMRO, HSBC, Barclays, Crédit Lyonnais, Credit Suisse Group, Dresdner Bank en de Royal Bank of Canada, die vaak ook optreden in publiekprivate partnerschappen. De meer dan 40 banken hebben samen een formidabele slagkracht. Ze zijn goed voor 80 procent van de markt voor projectfinanciering wereldwijd.

Banken en openbare geldschieters staan steeds meer onder druk om niet te investeren in projecten die mens en milieu schade toebrengen. Volgens het IFC bewijst de ondertekening dat banken de zakelijke logica daarvan inzien. “De Evenaarsprincipes versterken de manier waarop de sociale en ecologische impact van megaprojecten wordt ingeschat voor en tijdens de uitvoering ervan”, zegt Johnny Cameron, CEO van de Royal Bank of Scotland (RBS) Corporate Markets.

Veel ngo’s vinden dat de Wereldbank niet ver genoeg is gegaan met de uitbreiding van de principes. Het voorstel om een aansprakelijkheidsmechanisme te verbinden aan de Evenaarsprincipes is niet opgenomen in de uitbreiding.

Ngo’s die het dossier van nabij opvolgden, zeggen ronduit dat de Evenaarsprincipes sinds 2003 niets veranderd hebben aan de manier waarop transnationale bedrijven zaken doen.

Ook banken die de principes ondertekenden, financieren nog projecten die mens en milieu schaden. Zo zijn er negen ondertekenaars betrokken bij de aanleg van de controversiële oliepijpleiding Baku-Tblisi-Ceyhan van Azerbeidzjan naar Turkije. De Franse bank Calyon ligt nog steeds onder vuur voor haar financiering van een papierpulpbedrijf in Uruguay. En ABN AMRO is nog in de running voor een olieproject genaamd Sakhalin II in Rusland dat de laatst populatie grijze walvissen in de wereld zou bedreigen. “De banken zijn er helaas niet in geslaagd om de revisie van de principes aan te wenden om de grote tekortkomingen ervan op te lossen”, zegt Michelle Chan-Fishel van Friends of the Earth-U.S. (MM/PD)