GSM en internet veroveren ontwikkelingslanden

In een actieplan dat in 2001 werd aangenomen in Brussel, stelden de Verenigde Naties zichzelf enkele ambitieuze doelen op het vlak van ontwikkeling en infrastructuur in de ontwikkelingslanden. Zo moesten deze landen tegen het jaar 2010 gemiddeld vijf vaste telefoonverbindingen en tien internetgebruikers per honderd inwoners hebben.

In een rapport van maandag zei Kofi Annan, secretaris-generaal van de VN, dat “de toegang tot telefoon en computer in de ontwikkelingslanden snel is gestegen, waardoor de doelen voor telefoondichtheid en internetverbindingen lijken te worden gehaald.”

De verspreiding van deze technologieën heeft niet alleen de stedelijke, maar ook “de armste landelijke gebieden” bereikt. “Ze kunnen de welvaart van individuen verbeteren en de armoede en de geslachtsongelijkheid terugdringen”, aldus Annan.

In 2000 waren er slechts zeventien ontwikkelingslanden met één of meer internetverbindingen per honderd inwoners. In 2006 is het internetgebruik in sommige landen vertienvoudigd. Volgens een studie van de Internationale Telecommunicatie Unie (ITU) gaan de ontwikkelingen vooral snel in Kaapverdië, Togo, Senegal en de Malediven. In die landen schommelt de internetpenetratie nu rond 5 procent. Hoewel de meerderheid van de ontwikkelingslanden nog geen snelle internetverbindingen heeft, moedigt de publieke vraag deze landen wel aan om daar snel werk van te maken.

Naast de internetexplosie, is ook de telefoondichtheid in de meeste ontwikkelingslanden sinds 2000 meer dan verdubbeld. De ITU schrijft deze
snelle ontwikkeling hoofdzakelijk toe aan de ontplooiing van mobiele technologie. Ook hier spelen landen zoals de Malediven en Kaapverdië een voortrekkersrol, gevolgd door Gambia, Lesotho en Mauritanië. De mobiele sector groeide er tussen 2000 en 2005 jaarlijks met maar liefst 82 procent, terwijl de vaste telefonie slechts met 12 procent groeide.

Ondanks de explosie van de telecommunicatiemarkt, waarschuwt de ITU ervoor dat de ontwikkelingslanden voor grote uitdagingen staan. Zo moeten de beleidsmakers dringend nieuwe wetten aannemen om investeerders te lokken en om barrières voor verdere ontplooiing weg te nemen. Vooral het gebrek aan afdoende IT-infrastructuur kan een rem betekenen op de groei van internet en draadloze telefonie. Dat werd in juli nog eens bevestigd door een studie van de Conferentie van de VN inzake Handel en Ontwikkeling (UNCTAD).

De Finse minister van Werk Tarja Filatov zei onlangs namens de EU dat het versterken en uitbreiden van de infrastructuur in ontwikkelingslanden noodzakelijk is voor een verhoging van de handel en economische groei. Ze kondigde aan dat de EU daarom een nieuwe “Strategie voor Afrika” heeft aangenomen, waaronder een partnerschap tussen de EU en Afrika inzake Infrastructuur, dat meer wil investeren in elektronische communicatie en diensten.