Handelsovereenkomst VS-Saudi-Arabië mildert boycot Israël

Riad schaft onder meer de invoerheffingen op vliegtuigen en informaticamateriaal af. De heffingen op chemische producten uit de VS worden sterk gereduceerd. Amerikaanse verzekeraars, banken en telecommuncatiebedrijven krijgen betere voorwaarden. Amerikaanse exporteurs gaan gouden tijden tegemoet, want door de hoge olieprijzen heeft Saudi-Arabië dollars te veel.

Saudi-Arabië houdt vast aan de Arabische boycot tegen Israël die werd ingesteld na de Israëlisch-Arabische oorlog van 1948. De handelsovereenkomst met de VS verplicht Riad wel een einde te maken aan de boycot van buitenlandse bedrijven die actief zijn Israël of samenwerken met dergelijke bedrijven.

De overeenkomst, die eind vorige week werd bekend gemaakt, kan de toetreding van Saudi-Arabië tot de Wereldhandelsorganisatie in de hand werken. De VS zullen het koninkrijk verder helpen bij de onderhandelingen daarover en ook de nodige economische hervormingen steunen. Saudi-Arabië zou eind dit jaar al lid kunnen worden van de WHO. Lange tijd leek de toetreding onzeker omdat Saudi-Arabië zich niet wilde schikken naar de eisen van de organisatie en de VS, maar met de nieuwe handelsovereenkomst heeft Riad een nieuwe handelskoers ingeslagen.

Saudi-Arabië is de grootste producent van aardolie in de wereld en heeft een grote invloed op de andere landen in de Golfregio en de Arabische wereld. Sommige van die landen kunnen zich nu aangemoedigd voelen hun markten ook verder open te gooien.

Saudi-Arabië is niet ingegaan op sommige van de Amerikaanse eisen. Buitenlandse bedrijven kunnen nog altijd niet volledig eigenaar worden van bedrijven in Saudi-Arabië. Riad heeft ook bedenkingen bij de mogelijke invoer van genetisch gewijzigde levensmiddelen.

De woestijnstaat is ook nog altijd geen voorstander van de Vrijhandelszone van het Midden-Oosten (MEFTA), een plan van de Amerikaanse president George W. Bush dat tegen 2013 22 Arabische landen economisch moet verbinden met Israël en de VS. Ook Egypte, een andere regionale zwaargewicht, is tegen dat voorstel.

Riad staat onder zware druk vanuit Washington sinds de aanslagen van 11 september 2001. De meeste vliegtuigkapers kwamen uit Saudi-Arabië. Riad zag geen andere mogelijkheid dan gedeeltelijk in te gaan op de handelsagenda van de VS voor het Midden-Oosten. De voorbije jaren heeft Saudi-Arabië onder meer een betere bescherming van intellectuele eigendomsrechten ingevoerd en de aflevering van importvergunningen versoepeld en zijn douaneformaliteiten herzien.

In mei stuurde Riad een handelsmissie naar de VS om Amerikaanse investeerders warm te maken voor nieuwe sectoren als infrastructuur, stroom- en watervoorziening, telecommunicatie, toerisme, landbouw en informatica. Volgens de missie kunnen er de komende 15 jaar handels- en investeringsdeals worden afgesloten voor een totaal van 623 miljard dollar. Daarnaast is Saudi-Arabië van plan de komende tien jaar overheidsondernemingen van de hand te doen met een totale waarde van 800 miljard dollar. (PD/MM)