Het wordt warm onder het VN-tribunaal

De dochter van de ex-minister uitte de beschuldigingen begin deze week in een aantal lokale kranten na een bezoek aan haar vader. Hij krijgt geen lichaamsbeweging en zit in een cel die meer op een grot lijkt en waar geen verluchting is. Zijn gezondheid is er sterk op achteruit gegaan. Sinds de getuigenis bekend raakte, koken de gemoederen over in Freetown, de hoofdstad van Sierra Leone.

De minister van Binnenlandse Zaken werd begin maart in de boeien geslagen in zijn bureau in Freetown voor zijn vermeende rol in de bloedige burgeroorlog die het land gedurende de hele jaren negentig in zijn greep hield. Norman stond aan het hoofd van de regeringsgezinde Kamajor-militie, de vijand van de RUF-rebellen tijdens het conflict in Sierra Leone. Als leider van de regeringsgezinde Kamajors zou hij betrokken zijn bij martelingen en executies van politieke opponenten. Zijn Kamajor-aanhang dreigt er nu mee het proces te verstoren. Een groep die zichzelf de Sierraleoonse Alliantiebeweging (SLAM) noemt, eist dat Norman een degelijke behandeling krijgt anders komt er “actie” tegen het VN-tribunaal.

Het tribunaal houdt zijn zittingen op het eiland Bonthe, op een geïsoleerde plek die weinig demonstranten zal trekken. Dat isolement zorgt voor grote achterdocht, en niet alleen bij de aanhangers van Norman. De werking van de rechtbank zelf wordt met argusogen gevolgd door het grote publiek. De rechters van het tribunaal komen uit Europa, Noord-Amerika en Afrika, maar het zijn vooral de Amerikanen die er de dienst uitmaken. Dat wakkert het debat over schuld en boete aan, want de Verenigde Staten weigeren om de statuten van andere VN-tribunalen te onderschrijven.

Het tribunaal werd in 1996 ingezworen, ongeveer gelijktijdig met de Sierraleoonse regering. Ze heeft een mandaat van de Veiligheidsraad om de personen die de grootste verantwoordelijkheid dragen voor de oorlogsmisdaden te berechten. Het tribunaal begon pas dit jaar te werken. Tot dusver werden zeven protagonisten van de burgeroorlog in staat van beschuldiging gesteld, waaronder de voortvluchtige ex-juntaleider Johnny Paul Koroma, Foday Sankoh en Issa Sesay - de nummers één en twee van de gevreesde RUF-rebellen - en Norman, die tot zijn arrestatie minister van Binnenlandse Zaken was in de huidige regering.

Volgens de mensenrechtengroep Global Witness gaat de echte dreiging uit van Charles Taylor. De president van buurland Liberia zou een kandidaat-aanstoker zijn van eventueel geweld tegen het VN-tribunaal. Bijna alle beschuldigingen die het tribunaal publiceerde, bevatten immers verwijzingen naar Taylor, die zijn banden met de RUF-rebellen gebruikte voor diamantsmokkel en wapenhandel. Mogelijk biedt Taylor ook onderdak aan de voortvluchtige rebellencommandant Sam Bockarie, alias Mosquito, die reeds in staat van beschuldiging werd gesteld.

De verdwijning van voormalige juntaleider Koroma wakkert de angst van de oorlogsmoeë Sierraleoonse bevolking aan dat het conflict opnieuw zal opflakkeren. Peter Demby, een leraar in Freetown, verwoordt dat als volgt: Ik hoop dat het tribunaal ons niet in een volgende ronde van geweld stort. We zijn de oorlog en de vernielingen beu.”

Het personeel dat werkt in het VN-tribunaal voor Oorlogsmisdaden ervaart de spanning aan den lijve. Ik wil niet dat het Strafhof vertrekt uit Sierra Leone, maar als dat om veiligheidsredenen moet, dan zal het gebeuren,” zegt Robin
Vincent, een archivaris van het tribunaal.


Xml=2

Ref : af ip