Hooggerechtshof ziet geen graten in'hindoefundamentalistische' schoolboeken

India maakt zich op voor een lang aanslepend conflict over het nieuwe
lesmateriaal voor de scholen dat nu in voorbereiding is. De meerderheid van
de Indiase intellectuelen en waarschijnlijk ook wel van de bevolking is niet
gediend met de extremistische ideeën van de BJP en de fundamentalistische
bewegingen waaruit de partij gegroeid is. Die beschouwen India als een
hindoeïstische staat waarin religieuze minderheden hoogstens geduld kunnen
worden en zich moeten schikken naar de noden van de hindoemeerderheid. De
BJP zou het liefst komaf maken met de bescherming die de Indiase grondwet
die minderheden biedt, en met de scheiding tussen geloof en staat die de
stichters van de Indiase republiek wettelijk lieten vastleggen.

De manier waarop de BJP haar machtspositie in de federale regering heeft
ingezet om haar stempel te drukken op het nationaal leerplan, heeft ook de
Indiase deelstaten op stang gejaagd. De deelstaten hebben eigenlijk veel te
zeggen over het onderwijs dat in de scholen op hun grondgebied wordt
gegeven, maar in de discussie over het National Curriculum Framework dat in
2000 werd goedgekeurd, werden ze door de federale regering helemaal
buitenspel gezet. Het plan werd uitgewerkt door de National Council for
Educational Research and Training (NCERT), een op papier onafhankelijk
orgaan dat echter door de BJP is volgestouwd met hindoenationalistische
ideologen. De Central Advisory Board on Education (CABE), een adviesorgaan
met 104 experts en vertegenwoordigers van de deelstaten dat normaal over
alle belangrijke onderwijszaken wordt geraadpleegd, werd gewoon niet
samengeroepen. Ondanks de tegenstand van leerkrachten, onderwijsexperts en
ongeveer de helft van de 33 Indiase deelstaten, verklaarde de regering het
nationaal leerplan in november 2000 voor goedgekeurd.

De draagwijdte van het National Curriculum Framework mag niet onderschat
worden. Zowel de openbare als de private scholen in India gebruiken
hoofdzakelijk schoolboeken die door de regering zijn aanbevolen. Die boeken
worden geschreven volgens de richtlijnen die in het leerplan zijn
vastgelegd. Schoolboeken moeten ook nog eens worden goedgekeurd via een
ingewikkelde procedure via de Central Board for Secondary Education en
consultatierondes met leerkrachten, experts en vertegenwoordigers van de
deelstaten, maar de grote lijnen van al die werken liggen nu in elk geval
vast.

De Indiase grondwet verbiedt religieus onderwijs in instellingen die door
de staat worden gefinancierd, maar het nieuwe leerplan stuurt de
leerkrachten precies in die richting. Het plan herhaalt het vroegere
uitgangspunt dat onderwijs vooral rond waarden moet draaien, maar vult
daarbij aan dat religie een belangrijke bron is van de universele en
essentiële waarden die moeten worden overgedragen. ‘Religie’ valt in de
tekst bijna samen met ‘hindoeïsme’ - dat geloof wordt de essentie van de
Indiase cultuur genoemd, terwijl overige religies in het land eerder
geassocieerd worden met de invasies van buitenlanders die een bedreiging
vormden voor de Indiase cultuur. Om die argumentatie te kunnen volhouden,
wordt de geschiedenis hier en daar zwaar geweld aangedaan. De auteurs
schrapten ook de islam en het sikhisme uit de lijst van de belangrijke
godsdiensten, en lieten bijvoorbeeld ook alle verwijzingen naar het principe
van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen verdwijnen.