IJs op Kilimanjaro smelt razendsnel

Dat de 5892 meter hoge berg in Tanzania snel zijn ijskap aan het verliezen is, was al met het blote oog te zien. Wetenschappers hebben dat ook nu bevestigd aan de hand van de exacte metingen van het krimpende ijsvolume.
Van 1912 tot 2007 verloor de Kilimanjaro 85 procent van zijn ijs. De laatste jaren gaat het bijzonder snel: van 2000 tot 2007 verloor de berg een kwart van zijn ijs, zegt paleoklimatoloog Lonnie Thompson van de Ohio State University, wiens team in 2000 al boringen deed in het ijs van de Kilimanjaro.
Thompson, een internationaal gerenommeerd gletsjersexpert, vond in het ijs geen bewijzen van aanhoudende smeltperiodes gedurende de laatste 11.000 jaar. Zelfs de grote droogte die 4200 jaar geleden plaatsvond in die regio en 300 jaar duurde, bracht het ijs op de Kilimanjaro niet aan het smelten.
Niet alleen worden de ijsvelden kleiner in oppervlakte, ze worden ook dunner. Het Zuidelijke IJsveld op de top van de Kilimanjaro bijvoorbeeld is vijf meter dunner geworden sinds 2000. De Furtwangler-gletsjer is in die tijd de helft dunner geworden.

Andes en Himalaya

Lonnie Thompson ziet overeenkomsten met de smeltende gletsjers op de Andes in Zuid-Amerika en op de Himalaya in Azië. “Dat zoveel gletsjers in de tropen en subtropen gelijkaardige reacties vertonen, suggereert een onderliggende gemeenschappelijke oorzaak”, zegt hij. “De stijging van de temperatuur aan het aardoppervlak, gekoppeld aan nog grotere stijgingen in het midden- en hoge deel van de troposfeer, zoals in recente decennia gedocumenteerd is, zou op zijn minst gedeeltelijk de geobserveerde wijdverspreide gelijkenissen in gletsjergedrag verklaren.”
Thompsons onderzoeken komen onder meer aan bod in de film An Inconvenient Truth van Al Gore.
De recente conclusies over de Kilimanjaro staan in de Proceedings of the National Academy of Sciences.
Vorig jaar publiceerde het VN-Milieuprogramma (Unep) een atlas die oude satellietbeelden van Afrika met recente opnames vergeleek. Ze toonden dat niet alleen de Kilimanjaro in de problemen kwam. Ook de gletsjers van Rwenzori, een bergketen op de grens tussen Oeganda en Congo, zijn tussen 1987 en 2003 met de helft gekrompen.