IMF hervalt in oude dreigementen tegen arme landen

Zambia kreeg het bevel de overheidsbank Zambia National Commercial Bank te
verkopen wanneer het in aanmerking wil komen voor een miljard dollar aan
hulpverlening voor de hongerende bevolking. Nicaragua moet zijn
waterkrachtcentrales privatiseren voor het aanspraak kan maken op een nieuwe
lening. Het parlement van Nicaragua besliste in augustus nochtans elke
privatisering in de watervoorziening uit te stellen tot een nationaal debat
had plaatsgevonden.

Politici en niet-gouvernementele organisaties zijn furieus over de nieuwe
IMF-voorwaarden. In oktober lanceerde het IMF met veel omhaal de nieuwe
spelregels voor leningen. Het Muntfonds zou zich minder gaan bemoeien met
het binnenlandse beleid van de ontlenende landen en de lokale regeringen
meer inspraak geven. Volgens IMF-baas Horst Koehler keerde de instelling zo
terug naar zijn oorspronkelijke opdracht: toezicht houden op het monetair en
fiscaal beleid.

De oude gewoonte om precieze structurele voorwaarden te stellen is blijkbaar
moeilijk uit te roeien, zo bewijzen Zambia en Nicaragua.
Zambia probeert zijn buitenlandse schuld van 6,5 miljard euro kwijt te
raken, via een initiatief van de Wereldbank en het IMF voor Arme Landen met
een Zware Schuld (HIPC-landen). De voorwaarde om alle staatseigendommen te
verkopen zal echter duizenden mensen hun baan kosten, zo zeggen de politieke
oppositie en vakbondsleiders in Zambia.

In Nicaragua komt het weerwerk niet van de politieke oppositie, maar van
ngo’s als Public Citizen, Centro Humboldt, Centro de Estudios
Internacionales
en het Centro Nicaraguense de Derechos Humanos in Nicaragua. De verkoop van
de Nicaraguaanse stuwdammen zal tot hogere prijzen leiden voor de 4,8
miljoen Nicaraguanen, zo luidt het, zodat enkele multinationals zich kunnen
verrijken. Bovendien sprak het Nicaraguaanse parlement zich voorlopig uit
tegen een privatisering.

Activisten vragen zich af of de soevereiniteit van een democratisch land nog
iets betekent voor het IMF. Het is niet de eerste keer dat het IMF zijn
publieke verklaringen niet nakomt en gewoon doorgaat met het opleggen van
structurele voorwaarden, zo luidt het. Het is een Orwelliaanse toestand,
waarin ze zeggen geen voorwaarden op te leggen terwijl ze het toch doen,
zegt Sara Grusky van Public Citizen.

Volgens het IMF is het nooit de bedoeling geweest de voorwaarden af te
schaffen, enkel van ze te stroomlijnen. Wanneer ook Nicaragua in
aanmerking wil komen voor schuldkwijtschelding moet het kunnen bewijzen dat
het alle mogelijke maatregelen heeft genomen, aldus een IMF-econoom. De
IMF-verantwoordelijken voor Zambia waren niet te bereiken.