India's landlozen dreigen Delhi te bezetten

Meer dan 60 procent van de 1 miljard Indiërs is afhankelijk van de landbouw. Terwijl grondbezit cruciaal is voor hun welzijn, wordt weinig vooruitgang geboekt met de invoering van wetten die een maximum toegestane hoeveelheid grondbezit bepalen en van maatregelen die pachters beschermen tegen hun landeigenaar. Integendeel, omdat de regering economische hervormingen wil doorvoeren, is de politieke wil tot landhervormingen zichtbaar afgenomen.

De speech die India’s allereerste premier, Jawaharlal Nehru hield op de avond van 14 augustus 1947, de dag dat India onafhankelijk werd van Groot-Brittannië, behoort inmiddels tot ‘s lands nationale geheugen. In die speech noemde Nehru sociale maatregelen als een drastische landherverdeling, de aanpak van de ongeletterdheid, de creatie van een algemene gezondheidszorg en het einde van de grote sociale ongelijkheid de grootste uitdagingen voor het land.

Bijna zes decennia later is van de drastische herverdeling van de landbouwgrond amper iets gerealiseerd. De Plancommissie, die India’s ontwikkeling op de voet volgt, trekt duidelijke conclusies in zijn tiende rapport. Landhervormingen zijn sinds het midden van de jaren negentig naar de achtergrond verdwenen. Ze zijn voorbijgestreefd door regeringsinitiatieven die landbezit willen liberaliseren om op die manier de komst van grootschalige agrobedrijven mogelijk te maken.

Daarvoor moeten zelfs mensen die al wat grond bezitten wijken. Op 2 januari schoot de politie twaalf opstandige boeren dood in Kalinga Nagar, in de oostelijke staat Orissa. De boeren protesteerden tegen de bouw van een staalfabriek op hun grond zonder dat ze daarvoor compensatie kregen.

Maar India’s landlozen en gemarginaliseerde groepen vechten terug. Bijna duizend mensen namen in december 2005 deel aan de Vanchito Sansad (Parlement der Armen), in de stad Gwalior, 320 kilometer van Delhi. De deelnemers kwamen uit drie van de meest achtergestelde, maar grondstoffenrijke gebieden Bihar, Chattisgarh en Madhya Pradesh.

De bijeenkomst werd georganiseerd door de Ghandi-groep Ekta Parishad. De voorzitter van de beweging, PV Ragojal, waarschuwde de regering voor grootschalige opstanden als er de komende 21 maanden geen aandacht komt voor de noden van de mensen. Er kan van echte vrede en rechtvaardigheid geen sprake zijn zolang de landhervormingen niet doorgevoerd zijn. We hebben alarmerende voorbeelden gezien van vreemden die beslag leggen op ons land, terwijl de plaatselijke arme bevolking het recht op datzelfde land ontzegd wordt.

Vorige maand schaarde de Indiase econoom en Nobelprijswinnaar Amartya Sen zich achter India’s landlozen. Hij waarschuwde dat India geen economische wereldspeler kan worden zolang de landhervormingen niet voltooid zijn. Hij verwees daarvoor naar China, dat na een nieuwe ronde landhervormingen twintig jaar geleden, een explosieve economische groei doormaakte.

Ook cijfers die afkomstig zijn van de Indiase overheid zelf, tonen aan dat landhervormingen stilgevallen zijn. Midden de jaren negentig was slechts twee procent van de landbouwoppervlakte herverdeeld onder 55.000 boeren. Eind de jaren negentig was aan die situatie niets veranderd. (JVP/JS)