Internationaal genocideproces van start in Spanje

Scilingo zorgt voor een dubbele primeur. Ten eerste omdat hij lijfelijk aanwezig is op zijn proces. Het is niet de eerste keer dat een Argentijnse officier wordt berecht door een Spaanse rechter maar tot dusver gebeurde dat steeds in absentia van de beklaagde.

Bovendien werd nog nooit een Argentijn berecht op aanklacht van genocide. Zelfs in Argentinië is er nooit een genocideklacht voorgekomen. Nochtans hadden heel wat Argentijnse officieren boter op het hoofd bij de massale slachting tijdens de dictatuur in Argentinië (1976-1983). Dui duizenden burgers en vermeende tegenstanders van de junta werden toen vermoord.

Scilingo bekende zijn rol in de politieke moordpartijen in het boek ‘De vlucht’ van de Argentijnse journalist Horacio Verbitsky. De marineofficier gaf in 1995 toe dat hij tijdens twee vluchten “15 tot 20” politieke gevangenen vanuit helikopters in zee had gedumpt. Twee jaar later werd hij gearresteerd door rechter Baltasar Garzón in Spanje. Sindsdien zit hij vast in een Spaanse gevangenis. Dat is mogelijk omdat sommige van zijn slachtoffers Spanjaarden waren.

Scilingo ging een maand geleden in hongerstaking uit protest tegen de ongebruikelijke rechtsgang. Madrid heeft volgens de Argentijn geen jurisdictie over de zaak. Maar daar hebben de Spaanse rechters geen oren naar. De openbare aanklager eist 6.626 jaar gevangenisstraf tegen de man. De beschuldigingen luiden moord, genocide, terrorisme en marteling. Scilingo wordt meer bepaald beschuldigd van 30 moorden, 93 gevallen van verwonding, 225 terreurdaden en 286 gevallen van marteling.

De kapitein speelde een vooraanstaande rol in ESMA marineschool, een berucht martelcentrum tijdens de Argentijnse dictatuur. Naar schatting 5.000 gevangenen kwamen er terecht. De meeste van hen zijn nog vermist.

Het proces getuigt van een nooit geziene samenwerking tussen het Argentijnse en het Spaanse gerecht. Vanuit Argentijnse rechtbanken zullen zo’n 100 getuigen via teleconferentie de zaak tegen Scilingo hard maken. Onder hen ook een aantal bekende Argentijnen: Nobelprijslaureaat Adolfo Perez Esquivel, Estela de Carlotto, de voorzitster van de Argentijnse mensenrechtengroep Grootmoeders van het Meiplein, en Virbitsky zelf (de auteur van het boek dat de bal aan het rollen bracht).

Dit proces zal een belangrijke doorbraak betekenen op het gebied van de internationale rechtspraak, voorspelt Carlos Slepoy, de advocaat die de belangen van de nabestaanden verdedigt. Het idee dat genocidairs nergens ter wereld veilig zijn voor het gerecht, ook niet in hun eigen land, wordt stilaan werkelijkheid. (MM)