Inwoners van Gaza eten één keer per dag

Um Abdullah kan zich al niet meer herinneren wanneer ze haar acht kinderen de laatste keer vlees kon geven. De voorbije week zette ze hen maar één keer per dag eten voor, en dat was tekens een gerecht op basis van linzen. Eén keer kreeg ze hulpbonnen van de VN, en die ruilde ze in voor tomaten en aubergines.
Um Abdullah is 42 en leeft in Jabaliya, een overvol vluchtelingenkamp aan de rand van Gaza-stad. Haar verhaal is geen uitzondering in de Gazastrook. Jaren van sancties en blokkades hebben de plaatselijke economie zo goed als doen stilvallen. De meeste inwoners kunnen niet rondkomen. Um Abdullah, een naaister, zegt dat ze de voorbije drie dagen maar iets meer dan 2 euro winst heeft gemaakt.

Stagflatie

De prijzen van veel levensmiddelen zijn niet meer zo hoog als tijdens de drie weken durende oorlog met het Israëlische leger rond de jaarwisseling, maar volgens het Wereldvoedselprogramma liggen ze nog altijd hoger dan voor het begin van de aanvallen. Peper is twee keer duurder, verse kip 43 procent en uien een derde. Kip is nu zo duur omdat er bij de bombardementen ook pluimveekwekerijen werden vernield.
De voorbije jaren waren levensmiddelen al bijna onbetaalbaar geworden in Gaza-stad. Dat heeft veel te maken met de economische blokkade die Israël in juni 2007 instelde. Volgens het Internationaal Monetair Fonds stegen de prijzen van levensmiddelen in de Gazastrook in 2008 met gemiddeld 28 procent. In Israël bedroeg die stijging in dat jaar minder dan vijf procent.
“Gaza kampt met een negatieve economische groei en een extreem tekort aan goederen, en dat veroorzaakt stagflatie: de prijzen stijgen zonder dat de economie het beter doet”, legt Ibrahim Hantash van het Palestijns Onderzoeksinstituut voor Economisch Beleid uit. “Ook de smokkel doet de prijzen door het dak gaan. Er is helemaal geen controle meer.”

Armoede en ondervoeding

Sinds de voorbije oorlog zit de meerderheid van de inwoners van Gaza onder de armoedegrens, zegt het Ontwikkelingsprogramma van de VN (UNDP). De organisatie trekt die grens bij een inkomen van 370 euro per maand voor een gezin van zes. Maar meer dan de helft van die arme gezinnen in Gaza heeft zelfs 185 euro per maand.
Het grootste deel van dat geld gaat op aan voedsel. Volgens het Internationaal Monetair Fonds zag driekwart van de bevolking van Gaza zich dit jaar gedwongen minder eten te gaan kopen, terwijl nog meer mensen bezuinigen op de kwaliteit van de levensmiddelen die ze kopen.
Het Wereldvoedselprogramma en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) waarschuwden al in maart dat de inwoners van Gaza daardoor te weinig proteïnen en vitaminen binnenkrijgen.

Onbetaalbaar fruit

Jalal Ataf Al-Masari, een verkoper van fruit in het vluchtelingenkamp Strand in Gaza-stad, zegt dat hij nog nooit minder klanten had. “In 2007, bij het begin van de blokkade, waren het alleen de armen die geen fruit meer kochten. Nu koopt er niemand nog fruit.” Een kilo bananen kost bij Al-Masari’s 1 euro. Appels uit Israël kosten 88 cent per kilo. Voor de blokkade kon hij zijn klanten drie kilo appels voor 1,78 euro aanbieden, zegt Al-Masari.
Peren, perziken en kiwi’s zijn nauwelijks te krijgen in Gaza. De meest winkels bieden alleen rijst aan die door de VN wordt aangevoerd, bakolie die door de EU werd geschonken, wat eten in blik en zakken meel, zout en linzen.
Inwoners verpanden hun juwelen of andere bezittingen, proberen krediet te krijgen van handelaars en lenen bij vrienden en verwanten.
Soha Kaloub, een moeder van acht en de vrouw van een politieagent die niet langer wordt betaald door de Palestijnse Autoriteit, heeft intussen al bijna al haar meubels verkocht om eten te kunnen blijven kopen. Ze maakt vooral bonen of linzen, en soms wat groenten. “We hebben al negen maanden geen vlees meer gehad. Mijn koelkast is leeg, en onze levens zijn ook leeg.”