‘Iraakse herstelbetalingen aan Koeweit moeten ophouden’

De burgers van Irak zijn niet verantwoordelijk voor de daden van Saddam Hoessein, zegt actiegroep Voices in the Wilderness. Dat Koeweit nog steeds herstelbetalingen eist, is ook een vorm van geweld tegen de Irakezen, meent Jubilee Irak, een afdeling van het Britse Jubilee.

Volgende week wordt tijdens een VN-bijeenkomst in Genève gesproken over de herstelbetalingen aan Koeweit. Tot nu toe heeft de Compensatiecommissie van de VN, een orgaan dat in 1991 werd opgericht, meer dan 52 miljard dollar toegekend aan individuen en bedrijven in Koeweit die tijdens de oorlog schade leden. Ondanks de huidige toestand in Irak, heeft de commissie het land nog eens 33 miljard dollar aan extra herstelbetalingen opgelegd.

Vanaf 1994 kwam het geld voor de herstelbetalingen uit het Olie-voor-Voedselprogramma. Dat programma maakte het mogelijk dat Irak in ruil voor olie, goederen en voedsel kreeg, ondanks het VN-embargo tegen Irak. Het embargo kwam er onder druk van Amerika en andere Westerse landen en trad meteen na de invasie van Irak in Koeweit in werking. De sancties duurden dertien jaar, totdat Amerika Irak in 2003 binnenviel en Saddam Hoessein van de macht verdreef.

Omdat de sancties catastrofale gevolgen hadden voor de bevolking, keurde de Veiligheidsraad van de VN in 1994 het Olie-voor-Voedselprogramma goed. Tijdens het looptijd van dat programma zetten de VN 25 procent van de Iraakse olieopbrengsten opzij voor herstelbetalingen aan Koeweit. Die betalingen stopten echter niet met het einde van het Olie-voor-Voedselprogramma in 2003. De Veiligheidsraad besloot toen dat nog steeds 5 procent van de olieopbrengsten in Irak besteed moet worden aan herstelbetalingen.

Critici eisen een onmiddellijke stopzetting van alle oorlogsbetalingen en de kwijtschelding van de schulden die het regime van Saddam Hoessein maakte. Toen de dictator aan de macht kwam in 1979, had Irak geen langlopende schulden en 36 miljard dollar aan contante reserves. Aan de vooravond van de Amerikaanse invasie in Irak, had het land 125 miljard dollar aan buitenlandse schulden, inclusief 42 miljard dollar aan de industrielanden van de Club van Parijs. Vorig jaar november besloot de Club van Parijs om de schulden van Irak met 80 procent te verminderen. Slechts 30 procent werd onvoorwaardelijk kwijtgescholden. De rest van het bedrag wordt kwijtgescholden als Irak structurele economische hervormingen doorvoert. Van de overige 83 miljard dollar aan schulden, wordt meer dan 67 miljard geclaimd door landen die geen lid zijn van de Club van Parijs en 15 miljard door private schuldeisers.

Op de internationale steunconferentie voor Irak in Brussel werd gisteren (woensdag) geen doorbraak bereikt over de Iraakse schuldenkwestie. (JS/PD)