Iraanse energiesector stevent af op bankroet

Voor de Iraanse energiesector is de overheid de grootste klant, zowat 99 procent van de producten wordt aan hen geleverd. Maar de betrokken ministeries hebben een schuld van vijf miljard dollar openstaan, wat voor de bedrijven grote problemen veroorzaakt.
Nadat enkele Iraanse parlementsleden de omvang van de schuld hadden aangekaart, werd dit bedrag bevestigd door officiële instanties. Doordat de overheid niet betaalt, kunnen de bedrijven hun eigen leningen en personeel ook niet uitbetalen. Managers stappen op en werknemers staken of werken tegen een minimum capaciteit van twintig tot dertig procent.

De sector dreigt zowel haar grip op de buitenlandse als op de binnenlandse markt te verliezen doordat internationale spelers met goedkopere tarieven de concurrentie aanwakkeren.

Ondertussen hebben drie fabrieken de deuren al moeten sluiten door de aanhoudende financiële moeilijkheden. Vijftienhonderd tot tweeduizend banen zijn daarbij verloren gegaan maar als de situatie niet snel verbetert, dreigen zelfs negenhonderd duizend jobs op de helling te komen. Alle bedrijven moeten de problemen bestrijden door in te krimpen en/of personeel te ontslaan.
Tot nu toe is maar één van de drie gesloten bedrijven bekend geraakt, de Avangan-fabriek in de industriestad Arak, die al langer problemen kent. In september van 2009 kwam aan het licht dat de directie toen al een half jaar achterop zat met de betaling van lonen en pensioenen. Het personeel staakte voor de fabriekspoorten. Bij de recentere problemen, eerder deze maand, hield het personeel dagelijks protestacties en hebben werknemers zelfs de grondstoffen in beslag genomen.

Economisch beleid

De dreigende ontslagen zijn slecht nieuws voor de economie van het land. De hoge werkloosheid en inflatie zorgen voor heel wat frustratie bij de bevolking, en het ging Iran de laatste jaren economisch al niet voor de wind. Vorig jaar is gebleken dat de door president Ahmadinejad beloofde sociale en economische hervormingen niet van een leien dakje liepen.
Het land had tijdens de gouden oliejaren de kans om reserves aan te leggen maar van dat geld heeft de bevolking niets gezien, stelde Gerd Nonnemans, professor Internationale Betrekkingen en Golfstudies aan de Britse universiteit van Exeter. Ook recenter wordt het economisch beleid van Ahmadinejad binnen Iran zwaar bekritiseerd en volgens Peyman Jafari, auteur van ‘Het andere Iran’, heeft dit beleid de armoede in het land zelfs vergroot. (lees het uitgebreide interview met Peyman Jafari)