Irak wil geen troepenpact met VS

Met de overeenkomst zou Amerika nog drie jaar in Irak kunnen blijven en de zeggenschap houden over het luchtruim en over 52 militaire bases in het land. Soldaten zouden bovendien juridisch onschendbaar zijn.
Iraakse politici zijn huiverig voor alles dat de aanwezigheid van Amerikaanse troepen in Irak legitimeert, en al helemaal voor alles wat ze immuniteit geeft. Ze willen niet geassocieerd worden met het kolonialisme dat tussen 1930 en 1958 ook al door de Britten werd uitgeoefend.

Dreigement

Vorige week werd bekend dat generaal Ray Odierno, de hoogste Amerikaanse commandant in Irak, belangrijke Iraakse politici heeft gedreigd met het stopzetten van 16 miljard dollar (12 miljard euro) aan steun aan de economie en aan het Iraakse leger, als het pact niet wordt geratificeerd. Het wanhopige dreigement was vervat in drie pagina’s aan programma’s die de VS zouden stopzetten.
Sommige punten kunnen inderdaad niet worden uitgevoerd zonder leger, zoals militaire training, grenspatrouilles, luchtverkeerscontrole en luchtverdediging. Andere punten waren echter duidelijk bedoeld om politici onder druk te zetten, zoals economische assistentie, wapenleveringen en het vrijlaten van Amerikaanse gevangenen.
Volgens waarnemers zei de Iraakse vicepresident Tariq al Hashimi dat de Iraakse leiders volkomen verrast waren door deze brief. Maar in het huidige angstige politieke klimaat versterkt het slechts de vastberadenheid van premier Nouri al-Maliki om het plan te verwerpen, ook al dacht Bush eerder deze maand dat de premier ermee zou instemmen.
Het kabinet van Maliki diende dinsdag een aantal wijzigingen in. Zo willen ze geen immuniteit voor Amerikaanse soldaten. Deze eis zal echter nooit door Washington worden aanvaard. Volgens de Washington Post wil de Iraakse regering bovendien veel duidelijker stellen dat het leger na 2011 moet vertrekken, en dat aanvallen op buurlanden, zoals op Syrië afgelopen week, verboden zijn.
Het VN-mandaat voor de Amerikaanse troepen loopt af in december, maar de Iraakse regering lijkt te speculeren op een verlenging, waarna het met een nieuwe president in januari tot een beter akkoord hoopt te komen. Bush wil juist nu een verdrag dat niet door zijn opvolger gewijzigd kan worden.

Diepgewortelde angst

Dit lijkt vooral te gaan mislukken door de diepgewortelde angst van de Irakezen voor het kolonialisme. Politici willen met de verkiezingen van volgend jaar in het vooruitzicht absoluut niet geassocieerd worden met de privileges die hun voorgangers in 1930 en in 1948 aan Engeland gaven. Het Iraakse volk kwam in opstand, er vielen 400 doden en de premier moest aftreden. In 1958 was het president Eisenhower die Irak onder druk zette om westerse militaire aanwezigheid af te dwingen. Ook hij dreigde met het stopzetten van economische en militaire steun. De premier tekende, maar drie jaar later werd hij vermoord door nationalisten en werd de monarchie omvergeworpen.