Japan pakt walvisactivisten hard aan

Alles begon vorig jaar met een tip van een voormalig bemanningslid van één van de Japanse walvisschepen. De man vertelde Greenpeace dat bemanningsleden regelmatig vlees meenemen van de schepen om dat voor eigen rekening te verkopen. Greenpeace onderzocht de zaak en kwam aan de weet dat minstens 93 dozen “persoonlijke bagage” van bemanningsleden van de Nisshin Maru verdachte etiketten meekregen als “karton” of “gezouten dingen”. Het walvisschip was net teruggekeerd van een vijf maanden durende vaart in de Zuidelijke Oceaan en lag in de haven van Tokio. De dozen waren geadresseerd aan de thuisadressen van de bemanning.
Sato en Suzuki, of  “De twee van Tokio” zoals de activisten inmiddels genoemd worden, konden één van de dozen bemachtigen. In plaats van karton bleek er duur walvisvlees in te zitten. De twee overhandigden de doos aan de openbare aanklager in Tokio, samen met het dossier van het onderzoek als bewijs van de smokkel. Tegelijk rapporteerde het koerierbedrijf de verdwenen doos aan de politie, die Sato en Suzuki in mei vorig jaar oppakte. Ze verschenen dit jaar op 13 februari voor de rechter op beschuldiging van inbraak en de diefstal en riskeren een gevangenisstraf tot tien jaar.
Hun arrestatie zorgde voor heel wat controverse in Japan, omdat de zaak bij de bevolking het besef deed doorbreken dat er een verband is tussen het zogenaamde wetenschappelijk onderzoek en de smokkel van walvisvlees. Japan omzeilt elk jaar het verbod op de walvisjacht “om wetenschappelijke doeleinden”, maar veel van het vlees eindigt in Japanse restaurants en winkelrekken.
Yuichi Kaido, de advocaat van de twee activisten, spreekt van een misplaatste aanklacht. Zijn cliënten betwisten immers helemaal niet dat ze het transportdepot zijn binnengedrongen en een doos hebben ontvreemd die hen niet toebehoorde, zegt hij. “Geen van de activisten had de bedoeling om de doos illegaal in het bezit te krijgen, nochtans een sleutelelement in de Japanse wetgeving om van “diefstal” te kunnen spreken”, zegt hij. Volgens de advocaat hebben internationale rechtbanken benadrukt dat vrijheid van meningsuiting essentieel is voor een democratie, en onder de internationale wetgeving kan de daad van Sato en Suzuki gelezen worden als een uitoefening van die vrijheid van meningsuiting
Greenpeace van zijn kant vindt dat de openbare aanklager zich beter zou focussen op het onderzoek naar de smokkel van walvisvlees. In mei 2008 kwam de openbare aanklager echter tot de conclusie dat er geen bewijs was van smokkel; die zaak werd toen gesloten.

Wetenschap

Takashi Akamatsu, woordvoerder van het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken, weigert commentaar omdat de zaak in handen is van het gerecht.
De Japanse overheid zegt dat de walvissen gevangen worden voor wetenschappelijk onderzoek en dat het vlees enkel verkocht wordt om de kosten van het onderzoek te dekken. Op de website van het ministerie staat te lezen dat “sommige organisaties en media foute informatie verspreiden om een emotionele reactie uit te lokken tegen de vangst.” Japan beweert ook dat de walvissen nu niet meer bedreigd zijn zoals in de jaren zestig en zeventig.
Jun Hoshikawa, directeur van Greenpace Japan noemt het “alweer propaganda. Er sterven elke dag duizenden walvissen door allerlei menselijke activiteiten, waaronder niet in het minst de klimaatverandering.” Hij beschuldigt de Japanse overheid ervan de walvisjacht aan de nationalistische gevoelens onder de bevolking te koppelen.
Maar die bevolking is steeds meer tegen de walvisvangst gekant. Uit een onafhankelijk onderzoek van het Nippon Research Centre vorig jaar bleek dat inmiddels 60 procent van de Japanners tegen de jacht is.