Jeugdbendes rekruteren steeds jongere leden

De ‘mara’s’ (bendes) Salvatrucha en 18 hebben hun strategie veranderd om politie-invallen te overleven en controle te houden over buurten waar ze opereren. In 2007 werden meer dan 7.000 verdachte bendeleden gearresteerd, als gevolg van een nieuwe ‘harde lijn’ van de politie.
De twee bendes hebben nu hun traditionele initiatieritueel afgeschaft. In het geval van Mara Salvatrucha bestond dat ritueel uit het gedurende 13 seconden zonder verweer doorstaan van een regen van schoppen en klappen, bij Mara 18 duurde het ritueel 18 seconden. De mishandeling was bedoeld om aan te tonen dat iemand pijn kan doorstaan.
Nieuwe leden van beide mara’s mogen ook geen tatoeages meer laten aanbrengen op zichtbare plaatsen. Die nieuwe regel zou bedoeld zijn om kinderen niet af te schrikken en identificatie als bendelid moeilijker te maken.
De toetredingsleeftijd is gedaald, zegt een ‘calmada’ van Mara Salvatrucha. Een calmada is een ouder lid dat niet meer actief is. Calmada’s kunnen de bende echter niet verlaten. “Je kunt er pas uit als je dood bent”, zegt de jonge vrouw die om veiligheidsredenen anoniem wil blijven. Ze werkt voor een overheidsinstelling, nadat ze vier jaar geleden uit Mara Salvatrucha vertrok.
“Ik heb eerst toestemming gevraagd om een calmada te worden. Ik was zwanger en lid geworden van een evangelische kerk”, zegt ze. “Je moet wachten op toestemming, anders kom je niet weg.” Ze heeft ook haar tatoeage laten verwijderen, maar dat deed ze in het geheim. “Als de bendeleden daar achter komen, wordt het als een belediging opgevat. Om zoiets kun je vermoord worden.”
Merkschoenen
De Nationale Openbare Veiligheidsraad (CNSP), een overheidsagentschap belast met geweldspreventie, zegt dat de gemiddelde toetredingsleeftijd tot de bendes gedaald is van veertien jaar tot twaalf jaar. Uit een rapport van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken blijkt dat de mara’s al kinderen van negen jaar oud rekruteren.
Volgens Óscar Bonilla, voorzitter van de CNSP, beloven de bendes  “merkschoenen, kleding, geld en alles wat maar aantrekkelijk is voor kinderen.” De nieuwe strategie dient twee doelen, zegt hij: de sterkte van de bendes op peil houden nu veel leden gevangen zitten en leden rekruteren die te jong zijn om juridisch vervolgd te worden. “Kinderen kunnen niet berecht worden, zelfs niet voor moord”, zegt hij. Wetgeving die van minderjarigen beperkt, werd ingesteld nadat er in 1992 een einde kwam aan de twaalf jaar durende burgeroorlog in El Salvador.
Bonilla zegt dat de bendes de kinderen onder meer inzetten als verkenners en tijdens wapen- en drugsoperaties. “Niemand verdenkt een kind.”