Kaart brengt foute EU-projecten in beeld

Het gaat om projecten die al van start zijn gegaan of waarvan nog beoordeeld wordt of ze voor financiering in aanmerking komen. In totaal is er 16 miljard euro gemoeid met de initiatieven.

De kaart toont projecten in Bulgarije, Tsjechië, Estland, Hongarije, Macedonië, Polen en Slowakije die schadelijk zouden zijn voor de biodiversiteit in de regio en die de duurzame ontwikkeling hinderen.

Tsjechië telt de meeste schadelijke projecten; maar liefst 12 van de 33 projecten op de kaart zijn in dat land te vinden. Het gaat onder meer om een verbrandingsoven in het oosten van het land, in een streek waar de lucht al ernstig vervuild is. Een verbrandingsoven ondermijnt volgens het rapport ook “Europese doelen om te komen tot en recyclageratio van 50 procent” en pogingen om stedelijk afval te verminderen.

Natura 2000

Andere projecten, zoals diverse autowegen, maken inbreuk op Natura 2000-gebieden die in Europa zijn aangewezen als belangrijke natuurgebieden.

Bij sommige ondernemingen is vaag wat het effect ervan moet zijn, zoals een project in Macedonië, waar een snelweg van 32 kilometer moet worden aangelegd tussen Demir Kapija en Smokvica.  

De weg moet door bebost gebied lopen, vlakbij de beschermde Demir Kapija-kloof, staat in het rapport. De kloof is een van de “rijkste ornithologische reservaten in Europa” en het project zou schadelijk zijn voor verschillende leefgebieden en ecologische corridors. De Europese Unie heeft 258 miljoen euro uitgetrokken voor het project.

Peer Mardiste, beleidsexpert van de Groene Beweging in Estland, noemde bij de presentatie van de kaart als voorbeeld het eiland Saaremaa, waar men met Europees geld een brug van 7 kilometer wil aanleggen. Mardiste noemde de brug een “luxeproject” dat vanuit economisch en milieuperspectief “onzinnig” is.

Op het eiland wonen veertigduizend mensen. Elk uur gaat er een veerboot van en naar het eiland. In plaats van een brug te bouwen, kunnen er ook meer veerdiensten komen, zegt hij. Daarmee kan voorkomen worden dat er een brug wordt aangelegd in een Natura 2000-gebied.

Milieuwetgeving

Het is de vierde keer dat CEE Bankwatch Network en Friends of the Earth een kaart met niet-duurzame projecten publiceren. De vorige kaart werd in 2009 gepubliceerd. Op de vraag of er sinds dat jaar verbeteringen zijn geweest, zei Xavier Sol van CEE Bankwatch Network dat het moeilijk is een algehele trend te beschrijven. Sommige projecten zijn van de kaart verdwenen, maar er zijn ook nieuwe bijgekomen.

Markus Trilling, campagnecoördinator voor CEE Bankwatch en Friends of the Earth Europe, zei dat de projecten op de kaart er slechts een aantal zijn uit veel meer projecten die schadelijk kunnen zijn voor mens of milieu. Bij de projecten die op de kaart beland zijn, is onder meer gekeken of er milieuwetgeving overtreden is, of Natura 2000-gebieden er schade door lijden en of er mensen moeten verhuizen om ruimte te maken voor de projecten.