"Kans op olieramp in Noordzee is groot"

“Het is een mirakel dat een petroleumlek met de omvang van dat in de Golf van Mexico zich hier nog niet heeft voorgedaan”, zegt mariene bioloog Carlo Von Bernem, expert olievervuiling bij het Duitse Instituut voor Kustonderzoek.
In weinig zones ter wereld wordt zoveel naar olie en gas geboord als op de Noordzee. Er zijn ongeveer zeshonderd boorplatformen.
De Noordzee is bovendien een belangrijke scheepvaartroute. Jaarlijks passeren er honderdduizend schepen. Ook al zijn de scheepvaartregels in de Noordzee zeer strikt, de kans op een ongeval blijft groot, zegt Von Bernem. De recente installatie van honderden windmolens langs de Noordzeekust heeft het risico nog doen toenemen, aldus de expert.

Vernietigend

“Een petroleumlek hier zou een milieucatastrofe betekenen met vernietigende gevolgen voor de biodiversiteit”, zegt de bioloog. Vooral de Waddenzee, een gebied langs de kust van Nederland, Duitsland en Denemarken, is zeer kwetsbaar. In de zone, die in 2009 op de Werelderfgoedlijst van de Unesco terechtkwam, leven meer dan vierduizend soorten dieren en ook de flora is er zeer verscheiden. Bovendien is de Waddenzee een belangrijke halte voor twaalf miljoen trekvogels.
Een olielek zou volgens Von Bernem even moeilijk te bestrijden zijn als in de Golf van Mexico. “De Waddenzee is tamelijk vlak. Daardoor zouden grote schepen die de olie moeten verwijderen, er niet in kunnen.”
In de ondiepe Waddenzee komen grote delen verscheidene uren per dag droog te liggen. “In zo’n zone kun je bij het reinigen meer schade toebrengen dan door het lek zelf”, zegt Von Bernem. “Als je de petroleum in de sedimenten van de draslanden duwt, dan gebeurt de afbraak van de olie zonder zuurstof en zal die meer tijd dan normaal nodig hebben.”

Schipbreuk

Volgens Dieter Schmidt, directeur van de Duitse kustbescherming, zal een olielek in de Noordzee eerder ontstaan door schipbreuk dan door een ongeval op een boorplatform. Schmidts agentschap werd in 2003 opgericht, als gevolg van de ramp met de Pallas, het schip dat in 1998 op de Noordzee zonk en 90 ton olie verloor, waardoor tienduizend vogels stierven.
Andere experts zeggen dat de Noordzee nu al het slachtoffer is van een trage milieuramp. “Jaarlijks lekt 20.000 ton petroleum in de zee”, zegt Christian Bussau, expert zeevervuiling bij de milieuorganisatie Greenpeace. “Zo”n 10.000 ton wordt illegaal geloosd door schepen, de andere 10.000 komt van de normale activiteiten van de platformen. Die lozingen en andere vormen van vervuiling maken van de Noordzee een van de meest vervuilde zeegebieden ter wereld.”
Volgens Bussau nemen de boorplatformen de strengste voorzorgsmaatregelen in acht maar “die volstaan niet om de gewone lekken te vermijden”.