Kritiek op het Europees defensiebeleid

DE MILITAIR STRATEEG: Martin van Creveld (The Hebrew University)

‘Europa stelt heel weinig voor op militair vlak. Een bataljon hier, een compagnie daar. Alle Europese legers samen kunnen zich in de verste verte niet meten met de Amerikanen. Het is om te huilen. Elk besluit moet door alle staatshoofden worden bekrachtigd. Dat is totaal gek. Als Europa mee wil tellen in de wereld, zowel politiek als militair, moet het een strijdkracht opbouwen die zich kan meten met de Russische en Amerikaanse en misschien in de toekomst ook met de Chinese.’
‘Ken je de uitdrukking van de wortel en de stok? Europa heeft alleen maar wortelen en daarmee kom je niet ver. Je hebt ook een stok nodig. Wij Israëli’s verachten de Europeanen op militair vlak. Natuurlijk bewonderen we de hoge levensstandaard en de goede omgang met het milieu, maar op militair vlak verachten we de meeste Europeanen. Deze steenrijke landen zijn niet in staat een behoorlijk leger op te zetten. Bovendien zijn ze lafaards: ze zijn alleen bereid zich in te zetten als er zeker geen verliezen zullen zijn.’

DE VREDESACTIVIST: Ludo De Brabander (Vrede vzw)

 ‘De meeste vredesorganisaties hebben op zich niets tegen een defensieapparaat dat instaat voor de verdediging van het grondgebied. Het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid is echter geen defensie- maar een interventiebeleid. Europa gaat er vanuit dat het a priori goed is om te interveniëren als er een crisis uitbreekt. We twijfelen heel erg aan de mogelijkheid dat je in zware crisissituaties de zaken militair kunt oplossen. In sommige gevallen lukt dat, in andere niet.
Het is beter te investeren in brandveiligheid dan op te moeten rukken met je brandblusapparaat. De kans is bovendien reëel dat militaire interventies vooral economische en andere belangen moeten dienen. Je moet kijken naar de oorzaken van conflicten. Met slechts een fractie van het bedrag dat elk jaar wordt uitgegeven aan militaire apparaten kunnen we heel de sociale problematiek in de wereld oplossen. Geef iedereen onderwijs, gezondheidszorg, werk en een inkomen, en je hebt het beste veiligheidsapparaat in de wereld.’
 ‘We hebben maar een geloofwaardig Europees defensiebeleid als we coherent zijn met andere dossiers. Wapenhandel is het beste voorbeeld van de hypocrisie die daar rond bestaat. Iedereen veegt zijn voeten aan de Europese gedragscode voor wapenhandel.’
 ‘Nog een ander probleem is het democratisch deficit. In principe moeten de nationale parlementen het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid controleren. Maar het dossier is te weinig gekend, stuit op desinteresse, men vindt het te complex. In België volgen de parlementsleden van de commissie Defensie het Europees beleid voor een stuk, maar de vraag is of ze er greep op hebben.’

DE EUROPARLEMENTARIËR: Annemie Neyts (Open VLD; lid van de subcommissie Veiligheid en Defensie van het Europees Parlement)

 ‘Op het vlak van Europese defensie evolueren de zaken zo snel, dat het gevaar dreigt dat de conceptualisering achterop blijft. Ik bedoel daarmee dat we een referentiekader moeten uitbouwen: in welke omstandigheden kan de EU al dan niet militair optreden? Daar moet grondiger en langer over gedebatteerd worden, en niet alleen in kringen van deskundigen of instituten voor defensie.’
‘De subcommissie Veiligheid en Defensie van het Europees Parlement heeft een adviserende rol over Europese defensie. Beslissingen kunnen we niet nemen, maar ik vind ook niet dat het aan een parlement is om oorlogsvoering te bepalen. Daar komen vodden van, een parlement is daarvoor niet uitgerust. Wel vind ik dat het de taak is van een parlement om vooraf –wanneer een missie in voorbereiding is– maximaal informatie te krijgen om met kennis van zaken advies te kunnen geven, om vervolgens maximaal op te volgen wat er gebeurt, en daarna mee te werken aan de finale evaluatie. Dat begint meer en meer vorm te krijgen. We hebben hard geijverd om meer inzage en inspraak te krijgen. Ik vind dat we daar al bij al aardig in slagen. In vergelijking met twee jaar geleden zijn onze inspraakmogelijkheden over het defensiebeleid aanzienlijk versterkt.’