Kritiek op sojahaven Cargill in Paraguay

Het project aan de oever van de rivier de Paraguay is een joint venture tussen Cargill, de grootste soja-uitvoerder ter wereld, en Puerto Zevallos, een plaatselijke firma. Het complex moet vanaf april volgend jaar 1,3 miljard ton sojabonen per jaar kunnen verwerken.
Maar het miljoenenproject zorgt voor controverse. Voorstanders zien het als een positieve economische ontwikkeling, tegenstanders stellen dat de soja-export geen duurzame pijler vormt voor de economie. Zij waarschuwen voor de dreigende vervuiling die nieuwe haven met zich meebrengt. De terminal bevindt zich immers op amper vijfhonderd meter van een grote installatie van de Paraguayaanse drinkwatermaatschappij ESSAP, die meer dan één miljoen inwoners van de hoofdstad van drinkwater voorziet.
“Het grootste probleem is dat er midden in de stad een enorme terminal gebouwd wordt voor soja die behandeld is met giftige chemicaliën,” zegt biologe Javiera Rully. Het transport via de rivier brengt dieselvervuiling met zich mee en woelt de rivierbodem op. Het malen van de bonen zal de luchtkwaliteit bovendien geen goed doen. “Daarnaast zijn er 400.000 hectaren landbouwgebied nodig om die één miljoen ton sojabonen te produceren,” zegt Ruly. “Er is geen rekening gehouden met de gevolgen van die uitbreiding voor de ontbossing.”
De activisten stellen zich ook vragen bij de haastige goedkeuring van de milieueffectenstudie door het ministerie van Leefmilieu en de goedkeuring door het stadsbestuur zonder diepgaand onderzoek naar de effecten op de lokale bevolking. De juridische afdeling van de consumentenorganisatie ASUCOP heeft al aangekondigd de bouw van de haven te willen tegenhouden via de rechtbank.
Heel wat buurtbewoners zien in het project echter vooral broodnodige werkgelegenheid in een verarmde regio. Volgens Mauro Martínez, hoofd van de lokale vissersvereniging, zal het project minstens duizend nieuwe jobs opleveren in de gemeenschap Zevallos Cué, en daarmee vijfduizend mensen ten goede komen.
Fernando Leri Friza, hoofd van Puerto Unión, stelt dat er nu al meer dan zeshonderd mensen werken aan de bouw van de megahaven, en hij ziet dat aantal nog stijgen. Hij maakt zich geen zorgen over de drinkwatervoorziening. “We praten met de drinkwatermaatschappij over twee beschermende maatregelen: de bouw van een drijvend ponton om botsingen tussen schepen en hun installaties te vermijden en een speciaal systeem om lekken in te dijken.”
De lokale gemeenschap zou ook profiteren van voordelen, zoals betere wegen, straatverlichting, een politiekantoor en een vrijwillige brandweerbrigade. “We hebben onze milieuvergunning en een presidentieel decreet,” zegt Leri Friza. “We hanteren dezelfde standaarden als andere havens, alleen gebruiken we nog meer technologie om de impact op het milieu in te perken.”
Soja is het belangrijkste uitvoerproduct van Paraguay. De productie kende een enorme groei na de invoering van genetisch gemanipuleerde soja in de late jaren negentig. De sector zal dit jaar naar schatting 6,2 miljoen ton produceren en wil dat cijfer volgend jaar optrekken tot 6,8 miljoen. Het complex bij Asuncion is goed voor een initiële investering van 25 miljoen dollar, maar vormt pas een eerste stap in de expansieplannen van Cargill in Paraguay. Op termijn wil de sojagigant er voor in totaal 180 miljard dollar investeren.