Kwaliteitskranten vegen vloer aan met Frankrijk

De vervanging van French Fries door Freedom Fries op de menukaart in het restaurant van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is nog een behoorlijk onschuldige uiting van de nieuwe golf van Fransje-pesten. De omschrijving kaasetende capitulerende apen (door de pers ontleend aan de populaire animatieserie ‘The Simpsons’) was aanvankelijke nog moeilijk te begrijpen, maar nu een universele benaming voor je weet wel wie.

In het Congres wordt een wetsvoorstel voorbereid om de invoering van Franse wijnen in de VS te bemoeilijken. Republikeinse parlementsleden laken de Franse valsheid en arrogantie, en loven de Amerikaanse nederigheid en eerlijkheid. Voor senator John McCain, nationale held als leider van de Amerikaanse krijgsgevangenen in Vietnam, is Frankrijk een vergane glorie, een zielige oude dame uit 1940 die zichzelf nog jong en aantrekkelijk waant. Frankrijk kan geen grote natie meer zijn omdat het land geen groot doel meer heeft.

Ook de media laten zich niet onbetuigd. Vooral de neo-conservatieve ‘Wall Street Journal’ en de ‘Washington Post’ hameren op Franse geopolitieke mislukkingen uit het verleden: de concessiepolitiek tegenover nazi-Duitsland bij de inval in Tsjechoslovakije in 1938, de latere capitulatie en de collaboratie met de nazi’s onder het Vichy-regime. Volgens Charles Krauthammer, spreekbuis van de Pentagon-haviken in de ‘Wahington Post’, heeft Frankrijk zijn permanente zetel in de VN-Veiligheidsraad allerminst verdiend. De schijn diende hoog gehouden dat het ‘heroïsche’ Frankrijk deel uitmaakte van het anti-naziblok, en dus niet gecapituleerd en gecollaboreerd had. In zijn column van 28 februari riep Krauthammer op tot de oprichting van een nieuwe Veiligheidsraad zonder Frankrijk.

De Fransen, zo blijkt verder uit het persoverzicht, zouden in het naoorlogse Irak geen enkele rol mogen spelen, want we dienen duidelijk te maken welke prijs landen moeten betalen voor de ondermijning van de VS in zaken van het allerhoogste staatsbelang. De thema’s van de Franse vergane glorie en nazi-collaboratie staken in de Amerikaanse media trouwens al vorige lente de kop op, toen Frankrijk wegens moslimaanvallen op joodse eigendommen en presidentiële kritiek op de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever verwijten van anti-semitisme kreeg.

Hypocriet is Frankrijk volgens de media ook. Bij Franse militaire interventies in voormalige kolonies - zoals onlangs in Ivoorkust - wordt immers hoegenaamd geen rekening gehouden met de internationale opinie. En dat president François Mitterand begin jaren tachtig het Greenpeace-schip ‘Rainbow Warrior’ tot zinken liet brengen, was volgens de ‘Wall Street Journal’ blijkbaar ook aanvaardbaar. Bij het bezoek van president Chirac aan Algerije vorige week werd het brutale Franse koloniale verleden nog eens breed uitgesmeerd.

Het afkraken van de Fransen is geen nieuwe sport in de VS. Vooral tijdens de regeerperiode van voormalig president Charles de Gaulle stonden beide landen als kat en hond tegenover elkaar, zeker nadat de Gaulle Frankrijk teruggetrokken had uit de militaire arm van de Navo en de VS-bases op Frans territorium dicht moesten. Ook zijn advies aan Washington in de jaren zestig tot volledige terugtrekking uit Indochina werd zeer slecht ontvangen: het was arrogant, cynisch, onbeschaamd en impertinent.
Decadentie, cynisme en arrogantie staan in de VS trouwens nog veel langer synoniem voor Frankrijk. Ondanks de belangrijke Franse militaire steun bij de Onafhankelijksoorlog van de Amerikanen tegen de Britten en hun revolutionaire parallellen is de Frans-Amerikaanse relatie van bij het begin gespannen geweest. Amerikaanse schoolboeken uit de negentiende eeuw noemen de Fransen losbandig, wispelturig en ongelovig’. Bovendien zijn ze katholiek in plaats van protestants. Hun artistieke, intellectuele en militaire verwezenlijkingen zijn indrukwekkend, maar volledig ontdaan van morele zin.