Kweekzalm bedreigt wilde zalm

“Het debat is over”, zegt co-auteur Alexandra Morton, als bioloog verbonden
aan de Raincoast Research Society. De afgelopen tien jaar woedde een
verhitte discussie over de impact van de meer dan honderd grote
zalmkwekerijen voor de kust van British Columbia. Experts vermoedden eerder
al dat de zeeluizen van Ierse, Schotse en Noorse zalmkwekerijen in de open
oceaan een directe oorzaak zijn van de achteruitgang van wilde zalm, naast
andere problemen als vervuiling door uitwerpselen, visvoer en medicijnen en
ontsnapte kweekzalm die de wilde zalmvariant verdringt. De huidige studie is
de meest gedetailleerde ooit.

De onderzoekers beweren dat de luizen van de kwekerijen 9 tot 95 procent van
de jonge zalmen doden. “Zelfs het meest gunstige scenario dat zeeluis uit
kwekerijen 10 procent meer wilde zalm doodt dan normaal, kan een visbestand
in de gevarenzone duwen”, zegt John Volpe, co-auteur en verbonden aan de
Universiteit van Victoria. “Onze studie laat zien dat er duidelijk ernstige
problemen zijn met zalmkwekerijen in open zee”, voegt onderzoeker Martin
Krkosek, doctoraatsstudent aan het Centrum voor Mathematische Biologie aan
de Universiteit van Alberta, toe.

In de Canadese zalmkwekerijen zitten tot een miljoen zalmen met de uitheemse
Atlantische variant dicht bij elkaar. De dieren hebben daardoor veel meer
dan vrijzwemmende zalmen last van zeeluis, kleine parasieten op de huid en
de slijmvliezen. Voor grote vissen is de parasiet vrij onschuldig, maar voor
een jonge zalm van 2,5 tot 5 centimeter lang kan infectie met één of twee
luizen al dodelijk zijn, zo bleek uit het onderzoek. In de natuur komen
jonge zalmen niet in contact met volwassen zalmen en dus ook niet met de
luizen. Zalmen leven immers hun volwassen leven in de open oceaan, maar
zwemmen in de lente terug naar de bergrivieren waar ze zijn geboren om
eitjes te leggen en vervolgens te sterven. De jonge zalm zwemt
stroomafwaarts met het rivierwater mee naar kust en vervolgens de open
oceaan.

“De kwekerijen bevinden zich vaak op de meest ongunstige plekken”, zegt
Krkosek. Aan de kust botsen de jonge zalmen op de kwekerijen en op grote
wolken zeeluizen onder water.

De onderzoekers volgden jonge zalmen honderd kilometer lang tijdens hun
migratietocht en namen om de twee kilometer stalen van de populatie. In het
totaal telden ze het aantal luizen op meer dan 14.000 jonge zalmen. “Je kon
zien hoe de infectie voortschreed naarmate ze de kwekerijen naderden”, zegt
Krkosek. Zo dichtbij hoeven de jonge zalmen trouwens niet te komen om besmet
te raken. Recent onderzoek van de Universiteit van Auckland in Nieuw Zeeland
heeft aangetoond dat zeeluizen zich tot vijftig kilometer kunnen verplaatsen
om een gastheer te infecteren.

Krkosek en zijn collega’s gebruiken gesofisticeerde wiskundige modellen om
te bepalen of de zeeluizen uit kwekerijen kwamen of uit andere bronnen. De
kwekerijen bleken veruit de grootste bron. “Dit werk is gedegen en het zal
erg moeilijk te ontkrachten zijn”, is de commetaar van Andy Dobson, een
epidemioloog gespecialiseerd in ziekten van wilde soorten van het
gerenommeerde Princeton University.

British Columbia is op drie na de grootste producent van gekweekte zalm ter
wereld. Het verkoopt jaarlijks voor meer dan 300 miljoen dollar van de
kweekvis, vooral aan de Verenigde Staten. Het is mogelijk de kweekzalm
insecticiden geven om de zeeluisinfectie terug te dringen, maar die
insecticiden zijn schadelijk voor andere zeeorganismen zoals garnalen. Het
is bovendien duur en de zeeluis kan resistent worden. “Het is hoog tijd om
zalmkweek in gesloten systeem uit te voeren in plaats van in de open oceaan,
zodat de industrie juist omgaat met zijn afval”, zegt Morton. Ze geeft toe
dat dit veel duurder is, maar wijst onder meer op het belang van zalm in de
rivieren voor het toerisme in de streek. De vele dode zalmen zijn ook een
essentieel onderdeel van het ecosysteem rond de rivieren.

Christina Burridge, hoofd van de BC Seafood Alliance, een
industrieassociatie, wil voorlopig alleen kwijt dat de studie serieus
bestudeerd zal worden.