Laatste dictator van Uruguay opgepakt

Álvarez speelde een sleutelrol bij de staatsgreep waarmee de militairen in Uruguay in 1973 de macht grepen. Onder dictator Juan María Bordaberry, die vorig jaar werd gearresteerd, was hij eerst de secretaris van de Raad voor Nationale Veiligheid en in 1978 en 1979 chef van het leger. Op 1 september 1981 werd Álvarez zelf de sterke man van het land, tot hij in 1985 de macht overdroeg aan een democratische verkozen regering.

De Uruguayaanse rechter Luis Charles, die het bevel gaf om Álvarez te arresteren, beschouwt de 82-jarige als de voornaamste verantwoordelijke voor het Urugayaanse luik van het Plan Condor, het samenwerkingsverband tussen Latijns-Amerikaanse dictaturen die in de jaren zeventig jacht maakten op linkse dissidenten.

Uit het vliegtuig gegooid

De aanklacht spitst zich toe op het lot van 39 Argentijnse politieke gevangenen, leden van de Partido Comunista Revolucionario (Revolutionaire Communistische Partij) of de Grupos de Acción Unificadora. Volgens procureur Mirtha Guianze werden de linkse activisten per vliegtuig of boot vanuit Argentinië overgebracht naar Uruguay, waarna elk spoor van hen verdween. Alleen Carlos Cabezudo en Célica Gómez Rosano werden later nog gezien door mensen die hun verblijf in de clandestiene gevangenis van La Tablada in de buurt van Montevideo hebben overleefd.

De gevangenen zijn waarschijnlijk geëxecuteerd of levend uit een vliegtuig geworpen boven de Rio de la Plata. Onder de Argentijnse dictatuur was dat een gangbare praktijk om van politieke tegenstanders af te raken.

Voor dezelfde feiten werd maandag ook de gepensioneerde marinier Juan Larcebeau opgepakt. Het Uruguayaanse gerecht vaardigde tevens een internationaal aanhoudingsbevel uit tegen de gepensioneerde kapitein-ter-zee Juan Tróccoli, die het land twee maanden geleden heeft verlaten en in een boek heeft toegegeven dat hij gevangenen heeft gemarteld.
 
Kerstmis achter de tralies

Het ziet er dus naar uit dat Uruguays laatste dictator de kerstdagen achter de tralies zal doorbrengen. Hij vervoegt er enkele ex-militairen die voor gelijkaardige feiten werden opgepakt en veroordeeld sinds het Frente Amplio van president Tabaré Vázquez in 2005 aan de macht kwam. Het Frente Amplio was tijdens de dictatuur het slachtoffer van een politieke repressie waarbij tienduizenden mensen werden opgesloten en gemarteld.

De aanklacht tegen Álvarez is gebaseerd op het strafbare feit van “gedwongen verdwijningen”, dat slechts sinds vorig jaar in de strafwet is ingeschreven. Daarbij komt nog dat de generaal in 1977 zijn handtekening zette onder een document waarin hij de verantwoordelijkheid opneemt voor eventuele mensenrechtenschendingen bij de “strijd tegen subversieve elementen”.

“Een historische dag voor ons land”, zo noemt Óscar López Goldaracena, een advocaat van de slachtoffers, de arrestatie van de laatste dictator van Uruguay. Tegelijk vindt hij dat de regering in de archieven van het leger moet blijven spitten naar informatie over de mensen die tijdens de dictatuur spoorloos verdwenen. “De families van de slachtoffers kunnen het rouwproces niet voltooien als ze niet weten wat er is gebeurd.”