Laskar Jihad breidt heilige oorlog uit naar Papoea

Irian Jaya, dat op 7 januari werd omgedoopt tot Papoea, is doorheen de
geschiedenis gespaard gebleven van religieus geweld tussen christenen en
moslims. Vredig kan je de provincie echter niet noemen. De voormalige
Nederlandse kolonie is erg rijk aan grondstoffen en de bevolking voelt zich
de melkkoe van de regering in Jakarta, die zich de inkomsten uit de
provincie toeëigent zonder daar iets voor in de plaats voor te stellen. Na
Atjeh en Maluku heeft Papoea een barslechte reputatie wat betreft het
respect voor de mensenrechten. Het Indonesische leger hield de bevolking er
vier decennia onder de duim met een keiharde repressie.

Laskar Jihad is een nieuwe speler op Papoea. De radicale moslimgroep werd
opgericht in 1999 op Java, een antwoord op een christelijke moordpartij in
het noorden van Maluku, waarbij 400 moslims omkwamen. De leider van Laskar
Jihad, de 38-jarige leraar Ja’far Umar Thahib, beweert dat zijn groep 10.000
leden telt en 2.000 daarvan zouden een militaire opleiding genoten hebben.
In een interview met de ‘Jakarta Post’ van 11 maart maakte een woordvoerder
van Laskar er geen geheim van dat Laskar zijn activiteiten wil uitbreiden
naar Papoea. Ayip Syafruddin verklaarde dat zijn organisatie zes afdelingen
heeft opgericht op het eiland. Laskar Jihad scheept militanten vanuit
Maluku over naar Sorong, Manokwari, Nabire en Fak Fak in Papoea.

Mensenrechtengroepen, politici en burgers op Papoea lanceren nu een oproep
om Laskar Jihad te verbieden en de militanten te verwijderen van het eiland.
De groep stelt dat ze zich enkel met religieuze activiteiten inlaat, maar
getuigenissen uit Jayapura, de regionale hoofdstad van Papoea, vertellen een
ander verhaal. Leden van Laskar Jihad houden tijdens het vrijdaggebed in de
moskee donderpreken om moslims en christenen tegen mekaar op te zetten en
verspreiden pamfletten met opruiende taal, zegt een medewerker van een
mensenrechtengroep. Martin Luther Wanma, actief als pastoor, zegt dat de
groep zijn hoofdkwartier heeft opgericht in Manokwari en van daaruit een
haatcampagne voert met een krantje getiteld ‘Laskar Jihad Bulletin’. De
groep zou volgens andere bronnen een militair trainingskamp hebben opgericht
in Fak Fak. Maar tot dusver onderneemt de overheid niets.

Jakarta heeft weinig oren naar de verzuchtingen van de mensenrechtengroepen.
Het leger verdenkt hen ervan dat ze er een separatistische agenda op
nahouden onder het mom van de mensenrechten, zegt John Rumbiak, voorzitter
van het Instituut voor Studie en Promotie van de Mensenrechten (ELSHAM). De
roep om te weerstaan aan het ‘christelijke separatisme’ klinkt steeds
luider in Jakarta.

Volgens sommige waarnemers wordt Laskar Jihad zelfs actief gesteund vanuit
Jakarta. De in Genève gebaseerde Internationale Crisisgroep (ICG) citeerde
in een recent rapport een leider van Laskar Jihad, die verklaarde dat zijn
militanten getraind worden door het Indonesische leger. Toen Lakar Jihad
zijn activiteiten in 2000 verlegde van Java naar Maluku gaf leider Ja’far
ook toe dat zijn groep aanvallen uitvoerde tegen christenen met de steun van
het leger. Op het hoogtepunt van de onlusten in Maluku in juli 2000 schatte
de Indonesische minister van Defensie Juwono Sudarsono de aanwezigheid van
Laskar Jihad op 10.000 strijders. De ontplooiing van Laskar Jihad is de
hoofdreden voor het huidige conflict in Maluku, verklaarde de
Defensieminister toen. Een zelfde scenario dreigt zich nu te herhalen op
Papoea.

President Megawati Sukarnoputri stelde in januari een wet voor die Papoea
meer autonomie en meer inkomsten zou geven maar dat voorstel werd afgewezen
door de lokale regering en door de Free Papua Beweging OPM. De spanning is
sterk toegenomen sinds de moord op de charismatische
onafhankelijkheidsstrijder Theys Hiyo Elouy. Volgens een recent onderzoek
zou de ontvoering en de moord op Theys het werk zijn geweest van zeven
militairen van Kopassus, de elitetroepen van het Indonesische leger.