Latijns-Amerika en Cariben maken actieplan duurzame ontwikkeling op

Het gebruik van hernieuwbare energiebronnen is het meest opmerkelijke van de acht punten in het actieplan voor duurzame ontwikkeling. Het plan, dat voortaan de ‘Panama-verklaring’ heet, verleent prioriteit aan het gebruik van wind- en zonne-energie en biomassa om het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Die ecologische bezorgdheid gaat hand in hand met de uitbreiding van het elektriciteitsnet en de economische ontwikkeling van de regio.

Het doel is dat tien procent van de energievoorziening in Latijns-Amerika en de Cariben tegen 2010 op milieuvriendelijke wijze wordt opgewekt. Regionale grootmacht Brazilië, dat nu nog sterk afhankelijk is van gas en olie die worden ingevoerd via de buurlanden, is daar een sterke voorstander van.

De milieuministers willen gezamenlijke indicatoren hanteren om de kwaliteit van het milieu in hun land te meten en hun inspanningen te vergelijken. In de Panama-verklaring is sprake van 25 indicatoren, onder meer voor natuurgebieden, de biodiversiteit in de zee, de visserij, de watervoorziening en de volksgezondheid.

In het plan is ook veel aandacht voor de toegang tot drinkwater – momenteel hét aandachtspunt van de Latijns-Amerikaanse milieubeweging. De regeringen beloven nauwer samen te werken om de watervoorziening en het sanitair op het subcontinent te verbeteren. Tegen 2005 moeten er een regionaal waterbeheersplan zijn.

De millenniumdoelen van de Verenigde Naties (2000) en de slotverklaring van de Wereldtop over Duurzame Ontwikkeling (Johannesburg 2002) dienen als leidraad voor de Panama-verklaring. 2012 is daarom een belangrijke streefdatum. Tegen dan willen de landen bijvoorbeeld de overbevissing onder controle hebben.

De Latijns-Amerikaanse milieubeweging wil nauwlettend toekijken op de resultaten van het actieplan voor duurzame ontwikkeling. De inspanningen van de overheid zullen op de voet gevolgd worden door een “platform van de civil society”, een informatienetwerk van ngo’s. Die organiseerden in Panama-stad een parallel forum.

De ngo’s willen zelf een eigen controlesysteem opzetten, dat de resultaten van de milieurapporten van de overheid aanvult. “We gaan ook alternatieven formuleren voor de milieuakkoorden die de regeringen zullen afsluiten” met multilaterale organisaties, zegt Mateo Castillo van de beweging Earth Charter. Volgens Sandro Chávez van het Peruaanse Ecologische Forum is een stok achter de deur absoluut noodzakelijk want “als het over het milieu gaat, is de afstand tussen woord en daad zeer groot.