Latijns-Amerikaanse veetlers niet onverdeeld gelukkig met dollekoeienziekte in VS

Amerikaanse experts schatten dat de ontdekking van een met BSE besmette koe begin december in de deelstaat Washington de Amerikaanse rundvleesproducenten miljarden dollars kan kosten. Concurrenten uit BSE-vrije landen krijgen door het voorval plots een open doelkans. Grote veetelers in Argentinië en Brazilië, de grootste twee producenten van rundvlees in Latijns-Amerika, kunnen de VS nu in tal van landen tijdelijk verdringen als belangrijkste leverancier van rundvlees. Ten minste 26 landen hebben beperkingen afgekondigd op de import van rundvlees uit de VS.

Tegenover die winst staat het verlies dat de Latijns-Amerikaanse veetelers waarschijnlijk zullen lijden doordat de rundvleesconsumptie in de VS terugloopt en doordat Amerikaans vlees dat normaal zou geëxporteerd worden, nu in de VS wordt afgezet. Bovendien zullen de Amerikaanse producenten het vlees dat ze niet meteen kunnen verkopen diepgevroren opslaan, wat de markt de komende jaren kan verstoren.

Voor Mexico, de zuidelijke buur van de VS en samen met Canada economisch eng met de VS verbonden door het Noord-Amerikaans Vrijhandelsakkoord (Nafta), overwegen de zorgen. De regering moet maatregelen treffen om te verhinderen dat besmette runderen vanuit de VS het land kunnen binnenraken - een opgave die bemoeilijkt wordt door de smokkel van vee en vlees tussen beide landen - en moet ook tijdelijk alternatieven vinden voor de invoer van rauw rundvlees waarvan Amerikaanse veetelers de grootste importeurs zijn. Mexico heeft op 24 december in elk geval de import van rundvlees uit de VS helemaal stilgelegd.

Chili is een land dat vooral voordeel lijkt te gaan doen bij de problemen van de Noord-Amerikaanse veetelers. Chili produceert weinig rundvlees, maar is een belangrijke exporteur van varkens- en kippenvlees, zalm en andere vissoorten die als alternatief kunnen dienen voor rundvlees. De prijzen van die vlees- en vissoorten zouden al gestegen zijn als gevolg van de Amerikaanse BSE-crisis.

Het tijdelijk wegvallen van de VS op de internationale rundvleesmarkt kan tot grote verschuivingen leiden. In 2002 kocht Japan voor 1,4 miljard dollar rauw vlees in de VS. Mexico voerde voor ruim een miljard dollar Amerikaans vlees in, Zuid-Korea voor 732 miljoen dollar. Zuid-Amerika is het best geplaatst om het plotse gat te vullen. Brazilië is met ongeveer 170 miljoen stuks vee de grootste producent ter wereld, en Argentinië kan met 50 miljoen stuks ook meespelen. In Latijns-Amerika overweegt extensieve veeteelt, waarbij runderen soms maïs of soja bijgevoederd krijgen, maar zelden het omstreden diermeel dat aan de basis zou liggen van de BSE-epidemie.

De Latijns-Amerikaanse inschatting van de marktkansen loopt erg uiteen. De voorzitter van de Braziliaanse Vereniging van Vleesexporteurs, Marcus Vinicius Pratini de Moraes, denkt dat zijn leden het dit jaar 20 procent beter zullen doen - zowel in exportvolume als wat de omzet betreft - de prijzen zullen immers gaan stijgen. Carlos Nassif, de voorzitter van het Argentijnse boerenverband Confederaciones Rurales Argentinas, denkt dan weer dat niemand beter zal worden van de dollekoeienziekte in de VS. De kansen op de belangrijke Amerikaanse afzetmarkt worden immers kleiner. Argentinië was bezig terug een plaats te veroveren op de Amerikaanse markt nadat de VS in 2001 de import van rauw vlees uit Argentinië had opgeschort omdat het land te kampen had met een epidemie van mond- en klauwzeer. Nassif en andere pessimisten geven wel toe dat de Latijns-Amerikaanse veetelers nu een gedroomde kans krijgen om beter door te dringen op de Mexicaanse markt en in Azië. Mexico voerde in 2002 bijvoorbeeld 508.000 ton rundvlees in, en 85 procent daarvan kwam uit de VS.