Liberalisering vishandel verplettert kleine garnalen

Er zit een kwalijke vislucht aan de gesprekken die de handelsministers van 149 landen momenteel voeren in Hongkong. De liberalisering van de internationale vishandel staat bovenaan de agenda van rijke visproducerende landen als Canada, Nieuw-Zeeland en Noorwegen. De kleine vissers uit Azië - en dat zijn er nogal wat - vrezen voor een vloedgolf van goedkope vis als de regels straks nog versoepeld worden. Ze vinden steun bij de milieugroep Friends of the Earth.

Vis, hout en mineralen zijn geen landbouwproducten en dus moeten ze verhandeld worden met dezelfde vrijheid als pakweg speelgoed. Zo redeneert de Wereldhandelsorganisatie. Maar kleinschalige vissers in Azië volgen die redenering niet. Zij vinden dat overheden hun visgronden en hun visserijsector moeten kunnen beschermen tegen buitenlandse concurrenten. Maar dan op de juiste manier.

In Hongkong komen honderden kleine vissers hun broodwinning verdedigen. Meer dan honderd vissersboten vertrokken gisteren van op de Star Ferry pier richting Victoria Harbour met spandoeken als ‘Stop de vernietiging van de kustwateren.’ De kleine Aziatische vissers verwensen de WHO omdat die volgens hen grote buitenlandse boten meer ruimte wil geven.

Roberto Larosa is een kleine visser uit de Filipijnen. Hij leeft met zijn gezin van de wat de zee hem geeft. Onze kustwateren zijn het jachtterrein geworden van grote buitenlandse boten. Die halen op één nacht evenveel vis op als ik op drie maanden. Voor kleine vissers blijft er niks meer over. De Filipijnse wet reserveert bepaalde stukken van de zee voor vissers als Roberto, maar de grootschalige commerciële visvangst respecteert die regels nauwelijks. Larosa zegt dat hij soms 20 uur aan een stuk moet vissen om genoeg te vangen voor zijn gezin.

De vissers krijgen steun uit groene hoek. De vrijmaking van de visvangst brengt het inkomen van 40 miljoen mensen in gevaar die vissen om den brode, zegt Ronnie Hall van Friends of the Earth International. Als grote trailers uit de industrielanden vrij spel krijgen gaat dat ten koste van de kleine vissers in de ontwikkelingslanden.

De grote visbedrijven hebben sowieso al een streepje voor, zegt Bas Umali van het Filipijnse Tambuyog Development Centre. Ze hoeven in tegenstelling tot de 1,7 miljoen kleine Filipijnse vissers geen belasting te betalen, wat in feite neerkomt op een vorm van subsidie.

De vrijmaking van de internationale handel in vis is een tweede gevaarlijk agendapunt in Hongkong, zeggen de activisten. De grote visproducerende landen ijveren voor de afschaffing van de invoertarieven. Op de Filipijnen zijn ze er de laatste 15 jaar in geslaagd om de invoertarieven op vis te doen zakken van 35 naar vijf procent. We schatten dat een vijfde van kleine vissers daardoor op de fles is gegaan, zegt David Wasko, de woordvoerder van Friends of the Earth.

De milieugroep ziet een rechtsreeks verband tussen het verlagen van invoertarieven en de uitroeiing van visbestanden. Het is een wereldwijd fenomeen: als de tarieven op tonijn verdwijnen, kan je er donder op zeggen dat ook de tonijnen verdwijnen. Friends of the Earth zegt dat driekwart van de visbestanden uitgeput, overbevist of verdwenen zijn.

Japan, Zuid-Korea en Taiwan verzetten zich met klem tegen de liberalisering van de vissector. De Europese Unie, een notoir bevisser van buitenlandse visgronden, heeft al laten weten dat ze haar positie bijstelt. De EU dringt niet aan voor een extra sectorgebonden liberalisering van de visserij, de bosbouw en de mijnbouw. (MM/PD)