Lula timmert verder aan Zuid-Zuidas

Lula’s bezoek aan het Midden-Oosten begint in Syrië en gaat verder over Libanon, de Verenigde Arabische Emiraten (Dubai), Egypte en Libië, waar de Braziliaanse president op 9 en 10 december wordt verwacht. In zijn zog reist een delegatie van zakenlui mee, die zich op 7 december in Dubai presenteert op een expositie over de Braziliaanse economie. De Latijns-Amerikaanse reus voert jaarlijks voor 2,6 miljard dollar uit naar de Arabische wereld en wil dat cijfer tegen 2006 graag verdubbelen.

Het bezoek heeft ook symbolische waarde. Het is de eerste keer überhaupt dat een Braziliaans staatshoofd Egypte en Libanon bezoekt, hoewel in Brazilië miljoenen mensen van Arabische origine wonen. Het land herbergt de grootste gemeenschap Libanezen in het buitenland. Met het bezoek wil Brazilië ook een signaal geven aan de Verenigde Staten, die de Arabische wereld associëren met de as van het kwaad, zo stelt Argemiro Procopio, auteur van een kritisch boek over Washington.

Ook bij Lula’s bezoek aan Afrika stonden de economische en culturele banden centraal. De president bezocht Angola, Mozambique en Sao Tomé en Principe, drie landen die net als Brazilië tot het Portugese koloniale rijk behoorden. Lula beloofde de Braziliaanse markt open te gooien, overdracht van technologie en steun in de strijd tegen aids als een manier om de historische schuld in te lossen tegenover de miljoenen Afrikanen die op slavenschepen naar Brazilië werden verscheept. Enkel in Nigeria wonen meer zwarten dan in Brazilië.

In januari komt ten slotte India aan de beurt, samen met het eveneens in november bezochte Zuid-Afrika een strategische bondgenoot binnen de G 22. Deze alliantie van ontwikkelingslanden, waaronder ook China, bleef op de ministerconferentie van de Wereldhandelsorganisatie WHO aandringen op een ontmanteling van het landbouwprotectionisme in de Verenigde Staten en Europa. De Zuid-Zuidsamenwerking komt uiteindelijk alle landen in Afrika en Azië ten goede, zei Lula bij zijn bezoek aan Mozambique.

Lula’s bezoeken leveren meestal heel wat goede voornemens, maar weinig concrete resultaten op, luidt het commentaar van Procopio. Het actieve buitenlandse beleid harmonieert niet goed met de binnenlandse problemen van Brazilië. Het land bevindt zich in een economische malaise die niet erg bevorderlijk is voor meer vrijhandel met de bondgenoten in het Zuiden. Bovendien heeft Brazilië niet genoeg diplomaten om de samenwerking verder uit te diepen. We hebben nog altijd meer gezanten in de Verenigde Staten dan in heel Afrika, aldus Procopio.