Malaria veel ouder dan gedacht

Tot dusver gingen wetenschappers ervan uit dat de ziekte ongeveer tienduizend jaar geleden ontstaan is, bij de ontwikkeling van de landbouw. Een internationaal team onder leiding van het Imperial College London stelde nu vast dat de malariaparasiet zich samen ontwikkeld heeft met de moderne mens en meegegaan is toen de mens 60.000 tot 80.000 jaar geleden uit Afrika gemigreerd is.

Het team bestudeerde het DNA van een enorme collectie malariaparasieten, de grootste die ooit verzameld is. Ze zagen duidelijk dat de genetische diversiteit afneemt naarmate de afstand tot Afrika ten zuiden van de Sahara kleiner wordt. Een gelijkaardige geografisch verspreidingspatroon heeft men bij de mens vastgesteld. Het leidt de wetenschappers tot de conclusie dat mens en malariaparasiet samen geëvolueerd en gemigreerd zijn.

“Het wijst op een gemeenschappelijke geografische oorsprong, leeftijd en verspreidingsroute”, zegt projectleider Francois Balloux van het Imperial College London. “Dit inzicht is belangrijk want ondanks de sterke aanwezigheid en dodelijke impact van malaria is er nog maar weinig onderzoek verricht naar de genetische variatie van de parasiet. De genetische diversiteit van malariaparasieten is de essentie van hun bedreiging want het helpt hen het immuniteitssysteem te overwinnen en resistentie te ontwikkelen tegen geneesmiddelen.” Volgens Balloux kan dit onderzoek tot efficiëntere bestrijdingsstrategieën leiden.

Elk jaar worden 230 miljoen mensen besmet met malaria. Tussen 1 en 3 miljoen mensen sterft aan de ziekte. Naar schatting 1,4 miljard mensen loopt het gevaar besmet te worden.  

Het onderzoek werd gepubliceerd in vakblad Current Biology.