Man achter WSF wint alternatieve Nobelprijs

De jury in Stockholm bekroonde verder de Indiase voorvechtster van de rechten van de dalits (de zogenaamde onaanraakbaren) Ruth Manorama en de legendarische Amerikaanse klokkenluider Daniel Ellsberg, een functionaris van het Pentagon die in 1971 geheime informatie lekte waaruit bleek hoe de Amerikaanse regering het publiek had misleid over de Vietnamoorlog. Ten slotte ging de prijs ook naar het internationale poëziefestival van de Colombiaanse stad Medellín, dat bijdroeg aan de vrede in een van de gewelddadigste steden ter wereld.

“De winnaars tonen hoe individuele moed, zelfs tegenover machtige belangen en repressie, belangrijke veranderingen kan teweegbrengen”, zei de oprichter van de awards, het Zweeds-Duitse voormalige europarlementslid Jacob von Uexkull. De Right Livelihood Awards worden al sinds 1980 jaarlijks toegekend aan pioniers voor rechtvaardigheid, waarheid en vredesopbouw uit Noord-Amerika, Zuid-Amerika en Azië. Dit jaar waren 73 kandidaten uit 40 landen genomineerd. De winnaars delen een prijzengeld ter waarde van 220.000 euro. De uitreikingsceremonie vindt plaats op 8 december in het Zweedse parlement.

“De prijs geeft aan dat het werk rond het Wereld Sociaal Forum (WSF) noodzakelijk is, en het is een aanmoediging voor mij en anderen die zich ervoor inzetten”, zei Ferreira aan IPS. De katholieke activist zet zich al zijn hele leven in voor de democratisering van Brazilië en tegen corruptie. Eens je in zo’n strijd betrokken raakt, is het onmogelijk ermee op te houden, aldus Ferreira.

Klokkenluider Pentagon

Ellsberg kreeg zijn prijs omdat hij “vrede en waarheid op de eerste plaats zette, met aanzienlijke persoonlijke risico’s, en omdat hij zijn leven wijdde aan het inspireren van anderen om zijn voorbeeld te volgen”. Nadat hij informatie had gelekt die een einde hielp maken aan de Vietnamoorlog, werd Ellsberg gearresteerd en vervolgd. De rechtbanken schortten de zaak wel op in 1973.

“Het is prachtig deze erkenning te krijgen - 35 jaar nadat mijn overheid me beloonde met een vervolging”, zei Ellsberg aan IPS. “Dit zal me in staat stellen door te gaan met mijn werk aan het Truth-Telling Project.”

Ellsberg ligt aan de basis van dat Truth-Telling Project, dat startte me een opinieartikel in The New York Times in de aanloop naar de Irakoorlog. In september 2003 ondertekenden elf voormalige overheidsfunctionarissen een “oproep voor patriottisch klokkenluiden”. Intussen zijn meer dan 60 voormalige functionarissen van Amerikaanse veiligheidsagentschappen lid van de zogenaamde Coalitie van Klokkenluiders van de Nationale Veiligheid.

Ellsberg zei dat hij hoopt dat de erkenning mensen zal aanmoedigen te doen wat hij zelf veel eerder had willen doen. “Veertig jaar geleden had ik de Vietnamoorlog misschien kunnen voorkomen door mensen te vertellen wat ik wist, maar toen heb ik het niet gedaan.” Hij verwees expliciet naar een mogelijke Amerikaanse aanval op Iran. “Ik geloof dat er op dit eigenste ogenblik ambtenaren zijn die de mogelijkheid hebben, op het gevaar van hun carrière en zelfs op gevaar van gevangenisstraf, deze grote catastrofe af te wenden.

De derde laureaat, Ruth Manorama, is zelf dalit en zet zich al tientallen jaren in voor de rechten van dalitvrouwen in India. India telt zo’n 100 miljoen dalitvrouwen - 16,3 procent van alle Indiase vrouwen. Ze hebben zowel met kastendiscriminatie te maken als met ongelijkheid tussen man en vrouw.

Manorama hoopt dat de prijs meer internationale aandacht zal opleveren voor hun situatie. “De dalitvrouwen zijn in elk opzicht de armsten onder de armen, de laagste binnen de kaste van de laagsten.