Midden-Oosten dreigt nucleaire top te ontwrichten

De laatste herzieningsconferentie voor het Non-proliferatieverdrag (NPT) in 2005 werd algemeen als een mislukking gezien. Na vier weken van onderhandelingen kwam er geen akkoord. Waarnemers vrezen dat de huidige conferentie, die maandag begon en nog tot 28 mei duurt, in hetzelfde schuitje zit.

Midden-Oosten

Een van de meeste controversiële voorstellen is dat van een Kernwapenvrije Zone (KVZ) in het volatiele Midden-Oosten. Volgens Joseph Gerson van het American Friends Service Committee kan die vraag “de hele conferentie doen ontsporen.”
In een artikel vorige week in de International Herald Tribune herhaalt VN-Secretaris-Generaal Ban zijn oproep voor een KVZ in het Midden-Oosten. “Egypte zal daar een belangrijk punt van maken, net als Iran”, schreef hij.
Ook Anne Penketh van de British American Security Information Council (BASIC) in Washington is niet pessimistisch. “Sommigen vrezen dat dit de conferentie kan ontwrichten, maar ik denk dat Egypte flexibeler is dan men denkt, en dat er serieuze onderhandelingen gevoerd worden tussen de Verenigde Staten en Egypte.”

Onrechtvaardig

Volgens Penketh is er een diep gevoel van onrechtvaardigheid bij de Arabische staten. Die kunnen het moeilijk verkroppen dat Israël, dat onofficieel een kernwapenmacht is, ongemoeid gelaten wordt, terwijl andere landen zoals Iran met sancties bestookt worden.
Volgens Gerson is die “dubbele standaard” niets nieuws: al sinds de Eerste Wereldoorlog doen Westerse machten alles wat nodig is om het Midden-Oosten te controleren. Iran wordt gezien als een bedreiging voor de Amerikaanse overheersing in het Midden-Oosten en dus wordt er opgetreden om het land in de pas te doen lopen.
Ook tegenover India en Pakistan wordt anders opgetreden, merkt Gerson op. India speelt een belangrijke rol in de geopolitieke strijd met China, en Pakistan is een onmisbare bondgenoot in de oorlog in Afghanistan. “En dus worden ze met rust gelaten”, zegt Gerson, “zoals bleek uit Barack Obama’s nucleaire top vorige maand.”
Israël wordt gezien als een instrument van de Amerikaanse hegemonie in het Midden-Oosten, en bovendien is er de politieke macht van de Joodse lobby in Washington. “Dat kan de volgende dagen nog boeiend worden, omdat er momenteel spanningen zijn tussen de VS en Israël en omdat Egypte veel aandacht wil geven aan het Israëlische bezit van kernwapens op de conferentie.”
Een kernwapenvrije zone is niets nieuws. Verschillende verdragen hebben al voor dergelijke zones gezorgd in Afrika, Centraal-Azië, Latijns-Amerika en de Cariben.