Milieuvervuiling verdunt Braziliaans sperma

De vaste leveranciers van de spermabank van het Albert Einstein-ziekenhuis in de grootste Braziliaanse stad hebben gemiddeld nog 30 tot 50 miljoen zaadcellen in een milliliter sperma. In 1992, bij de oprichting van de spermabank, bedroeg de gemiddelde concentratie tussen 100 en 150 per milliliter.

Het ziekenhuis moet steeds meer kandidaat-donors aan de deur zetten. Mannen met maar 20 miljoen zaadcellen per milliliter zijn nog net vruchtbaar, maar donors moeten beter doen. Donorzaad wordt ingevroren om het te bewaren, en daarbij sterft ongeveer de helft van de zaadcellen af. Daarom ligt de minimumgrens voor donoren op 50 miljoen.

Vera Beatriz Brand, de coördinatrice van de spermabank, waarschuwt dat de resultaten betrekking hebben op een relatief kleine groep mannen. Maar het Centrum voor Kunstmatige Inseminatie in Sao Paulo, dat ook een spermabank heeft, bevestigt de trend. Elke dag raken we er meer van overtuigd dat milieufactoren de kwaliteit van het sperma aantasten. Ook de vruchtbaarheid van de vrouwen gaat achteruit, zegt Edson Borges Junior, de directeur van het centrum.

Borges gelooft dat het sperma van de 11 miljoen inwoners van Sao Paulo lijdt onder een combinatie van luchtvervuiling, chemische residu’s in het eten en andere milieuproblemen die samenhangen met het leven in een grootstad. Sao Paulo is het grootste industriële centrum van Brazilië.

De Braziliaanse volkstelling van 2000 bracht aan het licht dat in heel het land meer dan 15 miljoen mensen met vruchtbaarheidsproblemen kampen. In Brazilië zijn er al 42 centra die dergelijke problemen behandelen.

In West-Europa wordt al langer de alarmklok geluid over de kwaliteit van het sperma, al zijn de wetenschappelijke gegevens omstreden. Vorig jaar stelde de Gentse spermabank dat 45 procent van de Vlaamse mannen tussen 21 en 40 jaar met een verminderde vruchtbaarheid kampt. Volgens professor Frank Comhaire van het Universitair Ziekenhuis Gent ging de kwaliteit van het sperma ging vooral tussen 1980 en 1990 sterk achteruit. De laatste jaren lijkt de situatie zich wel te stabiliseren. Ook volgens Comhaire speelt de milieuvervuiling de mannen parten. (PD/ADR)